Woeste fotografenkoppen van Hans de Kort
Hans de Kort won dit jaar de Zilveren Camera kunst, cultuur en entertainment (serie) met Mijn generatie. Het is een project waar hij al zes jaar aan werkt: het portetteren van zijn collega-fotografen met een analoge achtergrond. Hij ging hiervoor terug naar de oorsprong van de fotografie door gebruik te maken van het natte collodium procedé met een reusachtige grote houten camera. Het resultaat is heel krachtig, alsof woeste fotografenkoppen je uit verre vervolgen tijden aankijken. “De belichtingstijden zijn tussen de vijf en tien seconden. Dus je kunt bij mij niet blijven grimassen.”
Natte collodium was ongeveer dertig jaar lang, van 1850 tot 1880, de gangbare vorm van fotografie. In de beginjaren van de fotografie had je de daguerreotype en de kalotypie, en meteen daarna kwam het natte collodium procedé op de markt. De Kort legt uit: “Het collodium was bedoeld om te kunnen reproduceren. Door belichten op een glasplaat kon je ook negatieven maken en afdrukken. Natte collodium werd uitgevonden door de Brit Frederick Scott Archer.”
Collodium
Het procedé heeft een andere gevoeligheid voor licht. De Kort: “Collodium is vooral UV gevoelig. Daarom krijg je een andere tekening in het beeld. Blauw wordt heel licht. Een blauw shirt wordt gewoon lichtgrijs. Terwijl rood altijd zwart wordt. Daarom wordt de huid van mensen donkerder. Als iemand verbrand is in de zomer kan die helemaal donker op de foto komen. Ik heb van mijn vader een keer een portret gemaakt toen hij terugkwam van vakantie. Hij leek wel een mijnwerker op de foto. Als ik hem overbelichtte werd zijn haar weer te wit. Toen hebben we maar gewacht tot de winter.”
Na vele jaren digitaal te hebben gefotografeerd, ontdekte Hans de Kort zeven jaar geleden opnieuw de analoge fotografie. “Ik heb veel digitaal gefotografeerd, maar ik had er schoon genoeg van. Het klinische en perfecte van het geretoucheerde digitale beeld trekt me helemaal niet. Het voordeel van dit procedé is dat ik maar een of twee opnamen maak en dan is het klaar! Ik hoef geen honderden beelden uit te zoeken op de computer.”
Hoe werkt Hans de Kort? Geeft hij aanwijzingen aan wie voor hem zit? “Ik werk heel simpel. Ga maar zitten. Ik kijk alleen maar naar het hoofd, welke kant goed uitkomt. Of de kin hoger of lager moet. Iedereen komt vanzelf in een meditatieve rust. Dat kan niet anders. Ik krijg wel eens als reactie dat de mensen op mijn foto’s boos kijken, maar je kunt niet een grimas secondenlang vasthouden. Dit is de natuurlijke, geconcentreerde blik.”