Portretten van een actief verenigingsleven
Landsmeer, een dorp met zo’n 10 duizend inwoners, vastgeplakt aan Amsterdam. Het dorp wordt door de A10 gescheiden van de hoofdstad. Landsmeer wordt gekenmerkt door een actief verenigingsleven. Overal lijkt wel een clubje voor te bestaan. Voor figuurzagen bijvoorbeeld. Ook is er een aquariumvereniging. De laatste heeft het ‘Landsmeerboek’ niet gehaald. 50 andere clubs uit het dorp wel. Ze zijn geportretteerd door fotograaf Marcel Molle en journaliste Marianne Wenneker.
“Landsmeer bestaat uit drie kernen, waarvan Landsmeer zelf de grootste is. Dan zijn er nog twee lintdorpen, Den Ilp en Pumerland, die ook deel uit maken van het dorp,” vertelt Molle. “Het dorp bevat een groot aantal autochtone bewoners, die zich ook zo profileren. Daarnaast is er import.” Molle behoort tot de laatste groep. Hij woont nu al tien jaar in het dorp. “Het is geen gesloten gemeenschap. Als je het leuk vindt om mee te doen en om in een dorp te wonen, dan is het makkelijk.”
Het idee voor het boek komt oorspronkelijk van Niels Bonenkamp, man van journaliste Marianne Wenneker. “Hij is voorzitter van de Stichting Evenementen Landsmeer (SEL) en heeft in die hoedanigheid veel met andere clubs te maken. Hij vond het opmerkelijk hoeveel clubs er in ons dorp zijn. Het leek hem leuk daar een boek van te maken.”
En dus gaan ze aan de slag. Gestart wordt met een inventarisatie van de clubs in het dorp. “We kwamen op een aantal van 54 clubs. Daarbij zijn we trouwens de aquariumclub vergeten.” Niet het soort clubs, maar vooral het aantal verbaasd Molle. “Natuurlijk vinden sommige mensen een figuurzaagclub bijzonder, maar dat is maar met welke bril je er naar kijkt. Wel bijzonder vond ik het grote aantal verenigingen, voor zo’n klein dorp. Zo hebben we, naast een heleboel sportclubs met prachtige accommodaties, ook drie toneelgroepen, twee ijsclubs en meerdere biljartclubs.”
Molle is zelf ook actief in het verenigingsleven. “Ik ben actief voor de lokale omroep, zit zelfs in het bestuur. Mijn oudste dochter doet aan atletiek, mijn jongste dochter speelt trombone bij de fanfare. Alleen mijn vrouw zit niet echt ergens bij, al zwemt ze wel regelmatig.”
Geen alledaagse foto’s of standaard groepsfoto’s, wil Molle in het boek. Dat is gelukt, de foto’s zijn heel divers. Te zien zijn bijvoorbeeld twee dammers in een weiland met een Schotse Hooglander op de achtergrond. Sinterklazen staan in een café, een toneelgroep zit in een kleedkamer van een lokale sportclub en de leden van de kunstgroep staan voor één keer zelf in de etalage. Is het lastig om mensen te dirigeren in de positie waarin hij ze wil hebben? “Nee, dat viel heel erg mee. Als je goed uitlegt wat je voor ogen hebt en wat je wil doen, dan schikken mensen zich daar snel in. En als mensen dat niet wilden, tja, dan kwamen ze niet in het boek. Die vrijheid was wel erg fijn.”
De makers van het boek willen uitdrukkelijk de vrijheid om te bepalen wie er van de club in het boek komen. “Het kwam wel eens voor dat een voorzitter van een club daar een ander idee over had, maar met één telefoontje was dat opgelost. De ene keer staat er maar een lid van de club op de foto, de andere keer zijn het meer. We hebben ook heel duidelijk gezegd dat we niet naar volledigheid streven, we hebben wel zoveel mogelijk verenigingen geportretteerd.”
Het maken van het boek heeft twee jaar geduurd. “Het meeste werk is in het laatste halfjaar gedaan, tussen april en september. Toen in het voorjaar duidelijk was dat het boek er zou komen, ging het opeens heel snel. Op een gegeven moment ging het echt rond in het dorp dat we een boek aan het maken waren. Verenigingen die nog niet door ons waren benaderd, gingen daarom zichzelf aanmelden.”
De inburgering van Molle in het dorp is inmiddels helemaal af. “Bij de uitreiking van het eerste exemplaar zei de wethouder over het boek dat het een spoedcursus integreren is. ” De fotograaf kent inmiddels niet alleen zelf veel inwoners, maar wordt ook zelf overal herkend. “Mijn vrouw wil zelfs geen boodschappen meer met me doen, omdat ik de hele tijd sta te ouwehoeren.”
Landsmeerboek is te bestellen via www.landsmeerboek.nl. Het boek bestaat uit foto’s van en interviews met leden van 50 verenigingen. Marianne Wenneker heeft de interviews gedaan, Niels Bonenkamp deed de productie.