Nieuwe opzet Zilveren Camera leidt tot discussie
Vorige week maakte de organisatie van de Zilveren Camera de nieuwe opzet voor de wedstrijd bekend. Een aantal categorieën is gewijzigd en de categorie Natuur en Milieu is verdwenen. ‘Deze vonden we een beetje te mager om zelfstandig in leven te houden. Veel onderwerpen binnen deze categorie kunnen ook bij andere thema’s worden ingebracht, zoals Documentair of Binnenlands nieuws,’ vertelde Marcel Molle vorige week. Heel jammer, vinden fotografen Theo Bosboom en Jasper Doest.
Theo Bosboom won in 2014 de eerste en derde prijs binnen de categorie Natuur en Milieu. “Ik vind het om een aantal redenen jammer dat de categorie geschrapt is. Het is een slecht teken voor de natuurfotografie in Nederland. Professionele natuurfotografen hebben al het gevoel dat ze niet serieus worden genomen. Daar maken ze zich zorgen over. Je ziet het ook breder terug: in landelijke kranten en tijdschriften wordt niet veel aandacht besteed aan natuur en milieu. Met een aparte categorie bij de Zilveren Camera kreeg het onderwerp in ieder geval een keer per jaar extra aandacht.”
Podium ontnemen
Jasper Doest, winnaar in 2015, snapt niet waarom de categorie geschrapt is. “Waarom zou een verhaal over natuur en milieu geen fotojournalistiek zijn? Wanneer je de inzendingen niet goed genoeg vindt, kun je er ook voor kiezen dat jaar geen prijs uit te reiken. Maar het lijkt me geen reden voor een organisatie om mensen de kans te ontnemen om een podium te creëren voor dergelijke nieuwsfeiten. Bij de World Press Photo is ook lang discussie geweest over een nieuwe opzet, waarbij zelfs een nieuwe wedstrijd is ontstaan voor minder journalistieke takken van fotografie. Maar hier is natuur/milieu wel een sterke fotojournalistieke categorie. Wereldwijd wordt het belang van natuur en milieu wel ingezien, waarom dan niet in Nederland?”
In the picture
“Ik vind het tevens jammer voor mezelf, het is een evenement waarbij door professionele fotografen op een journalistieke manier naar foto’s wordt gekeken,” aldus Bosboom. “Het is leuk om op zo’n evenement je werk onder de aandacht te brengen. Ook is het spijtig voor jonge, talentvolle fotografen. Het betekent voor hen een kans minder om in the picture te komen.”
Klimaatprobleem
Juist in deze tijd is aandacht voor natuur en milieu belangrijk, vindt Bosboom. “Kijk maar naar Trump, die in Amerika aan de macht is gekomen. Hij ontkent dat er een klimaatprobleem is. En het Wereld Natuur Fonds heeft onlangs een rapport uitgebracht waarin staat dat sinds 1970 wilde dierenpopulaties met 58 procent is gedaald. Aandacht voor natuur en milieu is meer dan ooit nodig.” Die mening is Doest ook toegedaan. “Verhalen over natuur en milieu worden op deze manier een podium ontzegd. Dat is heel jammer, zeker in deze tijd, waarin natuur en milieu onder druk staan.”
“Voor mij persoonlijk is het niet leuk dat een categorie waarin ik succesvol ben geweest, wordt afgeschaft,” vertelt Doest.” Het voelt toch een beetje als een mes in de rug.”
Tijd nodig
De categorie Natuur en Milieu bestond nog niet zo lang. “Ik snap wel dat de kwaliteit van de inzendingen over de gehele breedte in het begin misschien niet goed genoeg was. Maar de categorie heeft maar enkele jaren bestaan. Zoiets heeft ook tijd nodig, het moet ontdekt worden. De kwaliteit is al heel wat verbeterd,” vindt Doest. Bosboom: “Ik heb de inzendingen niet gezien, dus dat kan ik niet beoordelen. Met de wedstrijd kwam er binnen de natuurfotografie ook meer aandacht voor het vertellen van verhalen, fotografie met diepgang. Steeds meer fotografen pakten dit op. Het is jammer dat deze ontwikkeling nu in de kiem wordt gesmoord. In ieder geval wat betreft de Zilveren Camera, een van de bekendste fotografieprijzen in Nederland.”
Reactie Marcel Molle:
“Het is op geen enkele manier de bedoeling geweest om mensen uit te sluiten of niet serieus te nemen,” reageert Marcel Molle. “We willen alleen de prijs op een zo hoog niveau te houden. We hebben daar lang en breed over nagedacht en uiteindelijk zijn deze voorstellen eruit gekomen. Dat betekent echter niet dat natuur- en milieufotografen niet mee mogen doen. In tegendeel. Wel is het zo dat in de voorgaande jaren de kwaliteit van de inzendingen voor deze categorie over de gehele linie tegenviel. Dat is geen steek onder water, het zegt niets over de kwaliteit van de winnende foto’s. Het heeft ons wel aan het denken gezet. Waarom een categorie in stand houden die maar niet tot wasdom wil komen? Dit terwijl we elk jaar uit Den Haag heel veel foto’s binnen krijgen. Door de nieuwe categorie Politiek toe te voegen, willen we de druk op andere categorieën verminderen. Daar komt dan ook meer ruimte voor andere fotografen.”
“We willen als bestuur geen wildgroei aan categorieën. We hebben daarom met pijn in het hart afscheid genomen van deze categorie. Daar liggen een veelheid aan overwegingen ten grondslag, de beslissing is niet rucksichlos genomen.”
Ook de verandering van de categorie portretten naar ‘personen in het nieuws’ roept discussie op. “Deze categorie hebben niet anders genoemd omdat we de portretten de das om willen doen, maar omdat we de prijs als geheel zo fotojournalistiek mogelijk te maken. De verschijningsvorm ‘portret’ is niet voldoende om een categorie te rechtvaardigen. Met deze naamswijziging hopen we de wildgroei aan portretten een beetje tegen te gaan. We zijn niet op zoek naar een mooi portret om het portret, er moet ook een verhaal aan vast zitten. Een mooie serie gemaakt voor Unicef in een ver land is echter nog steeds welkom, zolang er maar een verhaal achter zit.”
Hard nieuws
Molle is niet bang dat alleen foto’s van hard nieuws in de prijzen zullen vallen. “In het nieuws is er ook niet alleen aandacht voor harde onderwerpen. Op fotografisch gebied worden juist steeds minder foto’s van het harde nieuws geplaatst. Het gaat steeds vaker om duiding en achtergrond.”
Onderschat
Ondanks de commotie is Molle niet voornemens met het bestuur de categorieën te heroverwegen. “In onze ogen ging het om kleine veranderingen. Ik denk dat we dat hebben onderschat. Wij zijn er ook al langere tijd mee bezig. Dat kun je ons denk ik dus wel verwijten: we hebben de invloed van onze wijzigingen op fotografen onderschat. En misschien hadden we het beter moeten uitleggen. Excuses daarvoor! Anders bezien geeft de ophef ook de betrokkenheid van fotografen weer. En de waarde van het instituut Zilveren Camera. De ophef bewijst bovendien: fotojournalistiek is niet dood.”
