Student in Beeld: Pim Huijsmans
“40 gezichten, 45 verhalen”: Emotie van de oorlog in beeld – Pim Huijsmans
“Niet over je schouder hoeven te kijken omdat je bang bent opgepakt te worden en weggevoerd te worden, omdat je toevallig een bepaalde leeftijd hebt. Jezelf niet hoeven te stigmatiseren, omdat je een bepaald geloof aanhangt. Leven aan de hand van regels in plaats van dwangbevelen. Vrijheid om te zeggen wat je wilt en om te doen wat je wilt.
Allen zijn kenmerken van een vrije democratie. Een vrije democratie die wij niet zouden hebben gekend, als zaken anders waren gelopen. Als we niet waren bijgestaan door bondgenoten die wilden vechten voor onze vrijheid en gewone mensen die buitengewone dingen deden om elkaar bij te staan en te helpen, niet zelden met gevaar voor eigen leven. Dankzij hen kunnen wij zeggen wat we willen, staan waar we willen staan en in vrijheid leven.
In 2015, het jaar van mijn afstuderen, is het 70 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. 70 jaar vrijheid na vijf jaar oorlog, onderdrukking en ellende, wat die het merendeel van de bevolking slechts kent uit de overlevering en niet uit de eerste hand. Want met het verlopen van de jaren, wordt de groep mensen die de oorlog daadwerkelijk bewust heeft meegemaakt steeds kleiner. En met het uitsterven van deze generatie gaan ook hun ervaringen en verhalen verloren. Het is dus nu of nooit meer om deze verhalen vast te leggen.
Met deze gedachte in de mijn achterhoofd heb ik diverse nationale en lokale instanties benaderd met de vraag of zij mij in contact konden brengen met mensen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Via instellingen als het Veteraneninstituut en Kamp Amersfoort, maar ook Oorlogsmuseum Overloon en bijvoorbeeld Stichting Oud Heiloo ben ik in contact gekomen met ruim 40 personen verspreid door heel Nederland. Deze mensen heb ik allen geïnterviewd en geportretteerd, waarbij ik de ervaringen of kenmerken van deze personen in het portret heb getracht te verwerken. Aangezien iedereen de oorlog vanuit een eigen perspectief of achtergrond heeft ervaren, is er een grote diversiteit aan verhalen ontstaan. Behalve de portretten heb ik 5 locaties gefotografeerd, waaraan nu niet meer te zien is dat deze in de oorlog van betekenis zijn geweest. De verhalen en foto’s heb ik onder de titel “40 gezichten, 45 verhalen” gebundeld in een boek en verzameld op mijn website.
In verband met de verminderde mobiliteit van de doelgroep, heb ik hen in hun eigen omgeving gefotografeerd. Om een geheel te maken heb ik gebruik gemaakt van een eigen achtergrond. Deze wilde ik laten passen bij het thema en de omstandigheden tijdens de oorlog. Zodoende is de keuze gevallen op zeildoek, aangezien dit bestand is tegen barre omstandigheden; omstandigheden waar de geportretteerden ook aan bloot hebben gestaan. De bruine kleur staat in de kleurenpsychologie voor terug gaan naar de basis, het aardse; iets waar de geportretteerden ook toe gedwongen werden.
De projectmatig aanpak en gelaagdheid van de foto’s van Jan Banning, de veelvoud aan portretten en de afwisseling van portretten met locaties in de projecten van Stephan Vanfleteren en de lichtval en poses in de foto’s van Studio Merkelbach hebben als inspiratie gediend voor mijn project. Om de kans op promotionele aandacht rondom het project te vergroten heb ik Gerard Cox, Carry Tefsen en Paul van Vliet betrokken bij “40 gezichten, 45 verhalen”. Daarnaast heb ik Tweede Wereldoorlog kenner Ad van Liempt bereid gevonden het voorwoord voor het boek te verzorgen.”
De fotoserie bestaat in totaal uit 45 foto’s en verhalen. Allen zijn terug te vinden op www.pimhuijsmansfotografie.com. Via het contactformulier op de website is tevens het boek te bestellen.
Student Fotografische Vormgeving, Fotovakschool Amsterdam