Project over verwilderde kinderen
Verwilderde kinderen: verlaten, genegeerd en mishandeld door hun ouders. Deze kinderen groeien op in het wild: soms in bijzijn van dieren en anderen alleen, in afzondering. In het project Feral Children heeft fotografe Julia Fullerton-Batten vijftien van dit soort gevallen verbeeld. “Als moeder van twee kinderen ging mijn moederinstinct in overdrive toen ik deze verhalen las. Hoe kunnen ouders hun kinderen dit aandoen? Ik voelde walging voor deze ouders maar tegelijkertijd ook bewondering voor de kinderen. Ze hebben het gered in hun eentje of door te overleven in nabijheid van wilde dieren. Ze moeten een enorm doorzettingsvermogen gehad om de eenzaamheid, het weer, honger en ziekte te doorstaan. Dit gaat nog steeds mijn voorstellingsvermogen te boven.”
“Mijn project is geïnspireerd op de autobiografie ‘The Girl with No Name’ van Marina Chapman en haar dochter Vanessa James,” vertelt de fotografe. “Marina is een van de kinderen die ik heb verbeeld. Marina was vijf toen ze werd gekidnapt en verlaten in de Colombiaanse jungle. Vijf jaar later is ze gered. Tijdens haar verblijf in de jungle raakte ze bevriend met een groep kapucijneraapjes. Van hen leerde ze overlevingstechnieken, evenals het klimmen in bomen. Vooral met de jongere aapjes had ze een goede band, ze speelden samen en vlooiden elkaar.”
Onomstotelijk bewezen
“Marina’s verhaal zette me aan om op zoek te gaan naar andere verhalen over verwilderde kinderen. Met wat online zoekwerk kwam ik er al snel achter dat er veel meer van dit soort kinderen zijn geweest. Bij sommige gevallen is het twijfelachtig of het verhaal klopt, maar andere gevallen zijn onomstotelijk bewezen. Raar genoeg dateren enkele van de best gedocumenteerde gevallen van een aantal eeuwen terug. Er was destijds grote belangstelling voor het menselijk vermogen om de basisvaardigheden te leren voor onze communicatie: praten, lezen en schrijven.”
“Er zijn verschillende gevallen van verwilderde kinderen. De gemene deler is dat de kinderen zijn opgegroeid zonder menselijk contact, vaak op jonge leeftijd. Sommige kinderen zijn jaren opgesloten of verlaten door hun ouders, wellicht verworpen vanwege een geestelijke of lichamelijke afwijking. Andere kinderen ontvluchten hun familie na mishandeling. En weer een andere groep komt in het wild terecht vanwege verschillende omstandigheden zoals oorlog, het overlijden van beide ouders, of ze zijn meegenomen door wilde dieren. In zo’n geval worden kinderen soms ‘geadopteerd’ door de dieren, waarbij kinderen hun vaardigheden leren en hun sociale gedrag overnemen. Door op te groeien in het wild, zonder menselijk contact, hebben de kinderen nauwelijks ervaring met menselijk gedrag en spraak. Praten is voor deze kinderen ook nadat ze zijn gered moeilijk of zelfs onmogelijk. Sommige kinderen leren nooit te bewegen als mensen.”
Kleuters in het wild
“De gedocumenteerde gevallen van verwilderde kinderen zijn alleen bekend omdat de kinderen het hebben overleefd. Waarschijnlijk zijn er meer gevallen van verwilderde kinderen die niet bekend zijn, ook omdat de uitkomst voor deze kinderen minder positief was. Als een moeder van twee kinderen walg ik enerzijds van deze verhalen, aan de andere kant werd ik ook geïntrigeerd door verhalen over kleuters die overleven in het wild. Daarom ben ik op zoek gegaan naar andere gevallen van verwilderde kinderen. Wonderlijk genoeg bleken dat een heel aantal gevallen te zijn. Dit waren gevallen van kinderen die vermist werden tot kinderen die door wilde dieren waren meegenomen.”
Julia heeft vijftien cases uitgekozen om te portretteren. Waarom heeft ze juist voor deze gevallen gekozen? “Ik heb eerst onderzoek gedaan naar de verwilderde kinderen, om zo te kunnen bepalen welke verhalen geloofwaardig zijn en welke niet. Daarnaast heb ik nagedacht over hoe ik deze gevallen in beeld zou brengen. Bovendien wilde ik voor alle gevallen unieke beelden. Maar de belangrijkste reden om voor deze gevallen te kiezen was omdat ze mij het meeste raakten. Zoals bijvoorbeeld het verhaal van het Franse vrouw Marie Angelique Memmie Le Blanc, een goed gedocumenteerd geval uit de 18e eeuw. Over haar kindertijd is weinig bekend, maar ze heeft jaren in haar eentje in het wild geleefd. Ze is ‘gevangen’ toen ze al volwassen was. Wonderlijk genoeg heeft ze vloeiend leren praten, lezen en schrijven. Ze stierf in 1775 in Parijs, op 63-jarige leeftijd, terwijl ze financieel alles op orde had. Een meer recent geval is Genie, een meisje dat tien jaar lang in isolatie vastgebonden op een po heeft doorgebracht.”
Hoe heeft ze de situaties waarin deze kinderen leefden nagebootst? “De scènes waarin ik de kinderen heb gefotografeerd zijn gebaseerd op de situatie waarin de kinderen leefden. Dat was bijvoorbeeld een hondenhok of een bos. Aan de hand daarvan heb ik ook bepaald wat het kind doet en welke dieren te zien zijn. De verwilderde kinderen leefden onder verschillende condities, zowel binnen als buiten en verspreid over de wereld: van India tot de VS.
“Voor ik op zoek ben gegaan naar de juiste locaties, heb ik eerst voor mezelf de sfeer en de authenticiteit voor de beelden bepaald. Samen met een agent heb ik online en in registers gezocht naar geschikte plekken. Daar heb ik een selectie van gemaakt. Deze plekken heb ik eerst bezocht om te kijken of ze geschikt waren. Alle locaties heb ik overigens in Engeland gevonden.”
Opgezet of echt?
“De juiste dieren vinden was ook een lastige klus. Ik heb even overwogen om een opgezet luipaard te gebruiken, maar dat leek me toch geen recht doen aan de scene. Ik moest echter ook de veiligheid van het kind kunnen garanderen. Ik heb daarom het luipaard apart gefotografeerd en deze later ingevoegd.”
“In mijn fine art fotografie geef ik de voorkeur aan het werken met niet-professionele modellen. Ze hebben een natuurlijk gevoel voor mijn werk. In dit geval heb ik echter gewerkt met kindacteurs. Samen met een agent heb ik modellen gezocht. Ik heb de kinderen samen met hun ouders geïnterviewd. Degenen die het best pasten qua uiterlijk en acteertalenten heb ik gekozen. Na de selectie van de modellen heb ik uitvoering met de kinderen en hun ouders gesproken over wat ik van ze verwachtte. Ze zouden half naakt zijn, en er verwilderd uit komen te zien: vies, vol blauwe plekken en angstig. Ik heb ze ook de verhalen verteld over de kinderen. Hierop reageerden de ouders soms twijfelend, moest hun kind hieraan meedoen? Toen ik ze echter vertelde dat ik hiermee wereldwijd aandacht wil vragen voor deze verwilderde kinderen, wilden ze allemaal meedoen.”
Nieuwe verhalen voorkomen
“Dat is ook iets wat ik de wereld wil meegeven met dit project. Dit soort gevallen zijn nu nog steeds mogelijk. Sterker nog, waarschijnlijk gebeuren dit soort dingen ook nu, bijvoorbeeld met kinderen die in Syrië of elders moeten vluchten voor oorlog of kinderen die gevangen zijn genomen. Zoals de schoolkinderen in Nigeria en Fritzl en Natascha Kampusch in Oostenrijk. Mijn wens is om via dit project een publiek besef te creëren dat soortgelijke gevallen wellicht plaatsvinden om de hoek of aan het einde van de straat. Ik zou onwijs trots zijn wanneer mijn Feral Children ervoor zorgt dat mensen stilstaan bij deze oude verhalen en het ontstaan van nieuwe verhalen daardoor voorkomen.”
Meer informatie: www.juliafullerton-batten.com.
