Leven buiten het systeem
Voor zijn afstudeeronderzoek volgde Frank Nuiver een jaar lang mensen met een alternatieve levenswijze in de stad Groningen.” Dit zijn mensen die maatschappelijk onafhankelijk proberen te leven. Deze mensen fascineren me: ze zoeken hun geluk en vrijheid buiten het systeem met al zijn voorzieningen. Mede door mijn militaire uitzending naar Afghanistan ben ik mij meer gaan afvragen in hoeverre mijn geluk wordt bepaald door de voorzieningen die in het rijke westen beschikbaar zijn.” Het werk van Nuiver en andere studenten is te zien op ALWAYS NOW, van 15 tot 18 december in Loods 6 Amsterdam.
“Eigenlijk fotografeer ik al tijdens mijn hele studie aan de Fotoacademie mensen met een alternatieve levenswijze. Dat is begonnen met krakers. Ik kende een vrouw die kraakte en via haar kwam ik in contact met andere krakers. Daardoor kwam ik op plekken waar mensen wonen die onafhankelijk van het systeem proberen te leven. In de stad Groningen zijn een aantal van dit soort plekken. Ik weet niet of het hier meer voorkomt dan elders, maar mensen komen hiervoor wel naar Groningen toe. De gemeente geeft mensen de mogelijkheid om op een dergelijke manier te leven.”
Onafhankelijk
“De mensen die op dit soort plekken wonen, proberen zo onafhankelijk mogelijk te leven. We hebben de voorzieningen van het systeem niet nodig, zeggen ze. Ze proberen zelfvoorzienend te zijn. Dat lukt de één meer dan de ander. Sommigen hebben een baan om rond te kunnen komen. Anderen passen op kinderen van vrienden of laten de hond uit in ruil voor een maaltijd. Weer anderen weten hun creativiteit te benutten, bijvoorbeeld door tuinhuisjes of podia te bouwen.”
De mensen leven zoveel mogelijk buiten het systeem. “Sommige mensen hebben zelfs geen legitimatiebewijs, al is dat lastig om te regelen. Of geen sofinummer. Mensen staan niet ingeschreven bij de gemeente met een vaste woon- of verblijfplaats. Zulke mensen staan in het systeem als ‘vertrokken naar het buitenland’. Ze wonen in een woonwagen, kraken of zitten in een recreatiewoning. Daarmee zijn ze niet aan één plek gebonden.”
“Deze levensstijl trekt verschillende type mensen aan. Je hebt onder de krakers bijvoorbeeld de die hard anarchisten. Ze zijn vooral tegen het systeem en het kapitalisme. Je hebt ook mensen die kritiek hebben op het systeem en hun eigen idealen nastreven. Ze kiezen voor de vrijheid buiten het systeem, of in ieder geval voor zover dit mogelijk is.”
Defensieverleden
“Mijn interesse voor alternatieve levensstijlen komt mede voort uit mijn defensieverleden. Ik ben op uitzending naar Afghanistan geweest. Daar zag ik mensen nog steeds als nomade leven en rondtrekken door het land. Deze nomaden hebben grote gezinnen, met soms wel acht kinderen. Voor de mensen daar is het duidelijk dat niet alle acht kinderen volwassen zullen worden. Dat is een gegeven. In onze wereld is dit het ergst denkbare: wanneer je als ouder je kind overleefd. Daar is het natuurlijk ook een enorm verlies, en wordt evenveel gerouwd door de ouders, maar voor hen is het realiteit.”
“De uitzending naar Afghanistan heeft me doen nadenken over mijn eigen leven en mijn eigen consumptiegedrag. Heb ik echt alles nodig? Let wel, ik sta met twee voeten in het systeem en dat zal ook zo blijven. Maar het heeft me wel doen inzien dat het allemaal wat minder kan.”
“Ik voel me vrij om te doen en laten wat ik wil. Maar ik heb wel een huis en hypotheek. In die zin ben ik meer gebonden dan de mensen die ik gevolgd heb. Wanneer er met mij iets gebeurd, als ik arbeidsongeschikt raak bijvoorbeeld, moet ik iets regelen om niet in de problemen te komen. De mensen die ik heb gevolgd hebben daar minder last van. Ze hebben geen hypotheek, dus hun lasten zijn veel lager. Ze hebben niet veel, maar voor hen is dat genoeg.”
ALWAYS NOW
Nuiver is bezig met de laatste loodjes van het afstuderen. Zijn werk is te zien tijdens ALWAYS NOW, een expo met werk van 21 studenten van de Fotoacademie. “Het project is daarmee echter niet ten einde. Ik ben trots op de serie, maar ik zou deze graag nog verder willen uitbreiden. Er zijn nog een aantal mensen die ik wil volgen.”
“Tot dusver waren de mensen die ik heb gevolgd allemaal op fietsafstand. Ik kon alles met de fiets bereiken. Heerlijk en het paste voor mijn gevoel goed bij dit project. Het zou een beetje raar zijn wanneer ik met de auto de mensen zou bezoeken, terwijl zij alles op de fiets doen. Of ik straks alles met de fiets af kan is de vraag. Ik wil misschien ook mensen buiten de stad Groningen volgen.”
Portretten
“Buiten dit langlopende project, heb ik twee andere projecten liggen, waar ik mee verder wil. Naast het vrije werk, doe ik ook werk in opdracht. Ik maak bijvoorbeeld portretten bij interviews. Voor de rest wil ik lekker de studio in, portretten maken.” Meer informatie: www.franknuiver.nl en www.alwaysnow.nl.