Het Uur van de Wolf: De wereld volgens Monsieur Khiar
Uitzending: Donderdag 3 maart 2016 om 22.55 uur op NPO 2
Jeroen Robert Kramer, bekroond fotograaf, is door tien jaar lang oorlogsfotografie getraumatiseerd en vastberaden een nieuwe start te maken als kunstenaar. In zijn woonplaats Beiroet ontmoet hij Monsieur Khiar, een oudere Libanese man die ondanks de burgeroorlog die hij doorstond zijn liefde voor het leven, de kunst en de literatuur niet verloren heeft. Kramer wil Monsieur Khiar fotograferen, hem volgen in zijn wandelingen door de oude wijken van Beiroet en notities maken van Khiars mijmeringen over de wereld. Hij wil daarmee zijn eigen herinneringen aan oorlog en geweld omzetten in kunst. Als Monsieur Khiar hem te kennen geeft dat hij niet gefotografeerd wil worden, verandert Kramers fascinatie in een obsessie.
Al jaren is Kramer in gevecht met de tegenstander in hemzelf: de oorlogsfotograaf wiens werk hij is gaan haten. Kramers foto’s van de brandhaarden in de wereld haalden weliswaar de voorpagina’s van De Volkskrant, The New York Times, Vanity Fair en Der Spiegel, maar Kramer blijft achter met de beelden in zijn hoofd. De zelfcensuur die nodig was om foto’s toonbaar te maken voor nieuwsmedia heeft hem opgebroken.
De ontmoeting met Monsieur Khiar maakt iets los bij de fotograaf. Hij ziet de Libanees als de betere versie van hemzelf: ‘Khiar is de held die ik nooit heb kunnen zijn’ zegt Kramer: ‘hij is belezen, slim, gek, een leugenaar en manipulerend.’ Toch weet Khiar met zijn grillige persoonlijkheid Kramer weer gevoelig te maken voor een andere vorm van schoonheid. In plaats van zich met het spectaculaire bezig te houden, gaat hij op zoek naar een verhaal over vriendschap en naar de esthetiek van het alledaagse. Een zoektocht die moet leiden tot een nieuw kunstwerk, een verhaal ver weg van alle ellende.
Wandelend door Beiroet is Monsieur Khiar altijd aanwezig. We horen zijn stem, krijgen een beeld van Kramer over hem voorgeschoteld, proberen hem daardoor te visualiseren maar zien doen we hem niet. Wie is hij eigenlijk? Hoe ziet hij er uit? Is hij de vriend die Kramer gevoelig maakt voor de schoonheid van Beiroet? Is hij de man die Kramer vooral een spiegel wil voorhouden? Is hij een constructie van de fotograaf? Wie is hij?
Regisseur: Sjors Swierstra
Producent: Memphis Film & Television
Van 12 maart t/m 5 juni 2016 is in Huis Marseille, Museum voor Fotografie in Amsterdam de tentoonstelling ‘Une femme’ met werk van Jeroen Robert Kramer te zien.
