Wereldse beslommeringen achterlaten
Drie reizen naar Zuid-Korea maakte de Vlaamse fotograaf Franky Verdickt. Het resultaat van deze reizen is de zien in het boek ‘Nobody likes to be hindered by worldly troubles’.“Ik ben daar heengegaan als escapist. Ik wilde ontsnappen aan de dagelijkse beslommeringen, bijvoorbeeld aan het mobieltje dat telkens aandacht vraagt. Rondlopen in de natuur en al wandelend vastleggen wat ik tegenkwam. Mijn gedachten de vrije loop laten. Als het ware even de pauzeknop indrukken.”
Dat had in principe ook in Nederland of elders in Europa gekund. Maar Verdickt heeft iets met Azië. Eerder maakte hij een boek over een klein dorpje in China, ‘The South Street Village’. “In dat dorp werd nog strikt volgens de communistische regels geleefd.” Zuid-Korea trekt hem vanwege de onbekendheid van het land. “We horen eigenlijk nooit iets over Zuid-Korea, buurland Noord-Korea is veel vaker in het nieuws.”
En dus maakt de fotograaf in anderhalf jaar tijd drie reizen naar het land. Hij maakt twee seizoenen mee: zomer en winter. “Het was een langdurig proces, waarbij ik niet vanuit een vastomlijnd concept te werk ben gegaan. Ik wist wel direct dat ik een boek wilde maken. Gaandeweg veranderde het concept, werd het groter en complexer. Bij mijn vorige boek was alles heel vastomlijnd, moest ik volgens bepaalde regels fotograferen. Bij dit boek heb ik dat losgelaten. Het is aan de kijker om een eigen verhaal bij de foto’s te maken. De foto’s zijn daarvoor gelaagd genoeg.”
“Ik vond het heel bevrijdend om zo te werken. Eerder was het vooral een zoektocht naar bepaalde esthetica. Nu kon ik al wandelend foto’s maken, kijkend naar de wereld. Om op die manier een wereld die qua cultuur zo anders is dan België proberen te begrijpen. Dat vond ik een aangename manier van werken.”
Dankzij de drie reizen leert hij het land beter kennen. “Maar er blijft wel een afstand. Ik spreek de taal niet. Ik heb wel Koreaanse vrienden, je krijgt daar een netwerk. Daardoor kom je ietsje dichterbij. Een hele cultuur kun je echter niet begrijpen, ook niet in België of Nederland, daarvoor is cultuur te complex. De afstand blijft ook in stand door de rol die je hebt als fotograaf. Ik ben observator. Ik kijk naar de wereld en breng dat in beeld.”
Wat opvalt in de oosterse cultuur is de rol van legendes en archetypes. “In het boek heb ik een Koreaanse legende opgenomen. Het gaat over een prinses die een fout heeft gemaakt. Ze moet boeten voor haar zonden en daarom wordt ze uit de hemel verbannen. Ze komt terecht op aarde, groeit op bij een familie. Haar stiefvader verleidt haar, ze is prinses en daarom natuurlijk beeldschoon. Ze wil niet toegeven en verzint een list. Ze wil alleen met haar stiefvader naar bed als hij blatend als een schaap, op handen en voeten, de berg opklimt, ervan uitgaande dat hij niet instemt met een dergelijke opdracht. Maar helaas, dat doet hij wel. Ze kan het niet aan en pleegt zelfmoord door van de berg af te springen.”
De titel van het boek is een vertaling van een uitspraak van de Chinese schilder Guo Xi, een man die ruim duizend jaar geleden leefde. “Deze zin heeft invloed gehad op generaties van Aziatische kunstenaars.”
“Legendes spelen nog steeds een belangrijke rol in de oosterse cultuur. De verhalen worden door de jaren heen een beetje aangepast en gemoderniseerd. De archetypes werken nog altijd door in de cultuur en denkwijze. In België en Nederland heb je dat niet of veel minder: verhalen die vanuit de verre historie nog doorwerken. Misschien is dat wel een interessant onderwerp voor een volgend boek.”
Het maken van een boek is een tijdrovend proces. “Je moet het allereerst gefinancierd krijgen. Als dat is gelukt, zijn er allerlei keuzes te maken. Bijvoorbeeld over papier, kleuren, dikte. Het is meestal een kwestie van schrappen en selecteren, ofwel ‘kill your darlings’.”
“Het is een organisch proces. In anderhalf jaar heb je voldoende ideeën, praat je met mensen over je boek. Zo kreeg ik van iemand het idee aangereikt om met soundscape te werken. Ik heb in Zuid-Korea geluiden opgenomen van bepaalde plekken en flarden van gesprekken. Deze geluiden zijn in een soundscape verwerkt, in een apart boekje. Dankzij de geluiden krijgt de kijker nog meer mee van de schoonheid van Korea.”
De opmaak van het boek heeft Verdickt door Lofi Studio uit Brussel laten doen. “Soms sta je zelf wat te dichtbij je werk, waardoor je je blind staart. Dan is het goed om iemand anders in te schakelen. Christiane van Lofi Studio heeft het geweldig gedaan.” Het boek kan worden besteld via de website van Franky Verdickt, www.frankyverdickt.com.