Serie ondernemen: Hoe zorg je voor naamsbekendheid?
Jo Engelen is productfotograaf. Sinds een aantal weken biedt hij fotografische stillevens via zijn webshop aan. Hoe zet hij zichzelf in de markt? En hoe zorg je voor naamsbekendheid? Kies je daarbij voor het gebruik van traditionele middelen of ga je voor de inzet van internet en social media?
Kunt u iets vertellen over de opzet van uw onderneming?
“Ik ben opgeleid als grafisch vormgever,” vertelt Jo Engelen. “Ik heb in de jaren zeventig aan de Stadsacademie voor Toegepaste Kunsten in Maastricht gestudeerd. Fotografie heb ik destijds als bijvak gevolgd. Een jaar of tien geleden kwam ik in aanraking met productfotografie. Een collega van mij die zich daarop richtte vertrok en toen heb ik het overgenomen. Ik besefte toen dat ik verder wilde met de productfotografie. In het begin fotografeerde ik uiteenlopende artikelen. Ik richt me nu met name op de high end productfotografie. Naast het fotograferen ben ik ook actief als grafisch vormgever en doe ik retoucheerwerk.”
Ook maakt Engelen fotografische stillevens. “Dat is een aantal jaar geleden ontstaan. Mijn hobby is het verzamelen van antieke spullen. Met deze spullen heb ik mijn eerste stilleven gemaakt. Ik wilde ze documenteren en zo kwam ik op het idee van de stillevens. Deze passen in het verlengde van de productfotografie. Sinds een half jaar ben ik er concreet mee bezig. De stillevens bied ik via een webshop aan.”
Hoe zou u zichzelf als fotograaf omschrijven, wat voor soort fotograaf bent u?
“Ik ben een productfotograaf en ik maak vooral foto’s van luxe artikelen: horloges, parfum, elektrische apparaten. Ik maak bij voorkeur geen duizenden foto’s, maar besteed veel aandacht aan de afzonderlijke artikelen. Kwaliteit in plaats van kwantiteit dus.”
Kunt u iets vertellen over uw werkwijze bij het vervaardigen van de stillevens?
“Ik ben eigenlijk al heel wat jaren bezig met de voorbereidingen voor de stillevens, in de vorm van het verzamelen van antieke spullen. Inmiddels heb ik een paar duizend verschillende items. Het maken van een stilleven begint met een idee. Dan zoek ik de spullen bij elkaar, maak ik wat schetsen. Vervolgens ga ik de spullen op de juiste plek zetten. Daar komt soms aardig wat werk bij kijken, om alles op z’n plek te houden. Het drukken op de knop om een foto te maken is feitelijk een klein onderdeel van het proces. Na het maken van de foto komt er soms nog heel wat retoucheerwerk aan te pas.”
Kunt u iets vertellen over de verdeling van uw omzet?
“Ik ben pas begonnen met de stillevens aan te bieden via de webshop. Dit zijn afdrukken op Hahnemühle papier in lijst of afdrukken op canvas. In korte tijd heb ik een aantal afdrukken verkocht. Ik verdien vooral mijn brood met de productfotografie en een aantal vormgevingsopdrachten. Van de afdrukken die ik verkoop via mijn webshop kan ik wellicht nooit leven, maar ik hoop wel dat dit aandeel gaat groeien.”
Hoe onderscheidt u zich als ondernemer?
“Om je werk te verkopen, heb je naamsbekendheid nodig. Het is best lastig om die naamsbekendheid te verwerven. Mijn middelen zijn beperkt, ik kan geen grote bedragen besteden aan reclame. Gelukkig hoeft de promotie van mijn werk via social media niet veel te kosten. Ik heb een Facebookpagina gemaakt en een advertentie op Facebook geplaatst. In eerste instantie heb ik me vooral op vrienden en kennissen gericht. Je merkt nu, ook dankzij zo’n advertentie, dat je pagina ook buiten je eigen netwerk meer wordt bekeken. Foto’s worden nu ook door mensen die ik niet ken geliked.”
“Ik ben echter nog wel traditioneel ingesteld. Ik heb daarom ook een brochure gemaakt met twaalf eerste werken. Drukwerk kost tegenwoordig niet veel geld meer. Zo’n folder is wat mij betreft toch wat tastbaars, minder vluchtig dan een website. Die folder heb ik gestuurd naar vrienden, kennissen, relaties, reclamebureaus en redacties.”
Tegen welke problemen loopt u als ondernemer aan?
“Het werken met computers is me niet vreemd, dat doe ik al sinds 1985. Toch vond ik het best lastig om mijn weg te zoeken op het internet. Hoe zet je bijvoorbeeld Google en social media succesvol in?”
“En qua materialen is het soms ook een puzzel. Ik laat mijn foto’s afdrukken op Hahnemühle papier. Daar heb ik in Duitsland een goed adres voor, maar hier in Nederland kost dat zomaar 100 euro per afdruk. Verder een goed bedrijf, ze leveren ook snel, maar je moet het toch betaalbaar houden. Wat betreft lijsten is het ook zoeken. Hier in Nederland heb je niet veel keuze, is het een beetje saai. Als je iets bijzonders wil, dan lopen de kosten snel op. Ik heb een goed Italiaans bedrijf gevonden, maar dan zit je met een minimum bedrag om te kunnen bestellen. Dat is dan wel zoeken naar een goede combinatie van prijs en kwaliteit. En vervolgens is het afwachten of mensen je werk willen kopen. Bij Ikea verkopen ze gigantische afdrukken die je voor slechts 50 euro mee kan nemen. Mensen begrijpen dan niet dat ze voor jouw werk veel meer moeten betalen. Het komt immers toch ook aan de muur te hangen?
Waar wilt u naar toe groeien?
Het zou mooi zijn als ik via mijn webshop meer inkomsten zou kunnen generen. Ik wil me overigens niet alleen maar richten op stillevens, voor je het weet sta je alleen daarom bekend. Bovendien kan het best zijn dat mensen niet zo geïnteresseerd zijn in de stillevens. Ik ben me daarom ook aan het richten op andersoortig werk. Op mijn website vind je daar al wat voorbeelden van. Het zijn fotocomposities: posters of landschappen. Ik wil kijken hoe mensen hierop reageren.” Meer informatie: www.joengelen.com.