Natuurfotografie zonder spiegel

Hennie van Heerden is een bevlogen natuurfotograaf die kort geleden is overgestapt van de Canon EOS 1D X Mark II naar een Canon EOS R6. De EOS 1D X serie is met zijn snelheid en betrouwbaarheid een uitstekende keus voor natuurfotografie. Waarom is Van Heerden dan overgestapt? En hoe bevalt de EOS R6 haar?

Door: Jan Paul Mioulet

De interesse voor de natuur zat er bij Hennie van Heerden als kind al in. Ze is op het platteland opgegroeid in een huishouden dat ze zelf “een soort van kinderboerderij” noemt, met konijnen, fazanten, eenden, ganzen, parkieten, honden en katten. Aan de ene kant van haar ouderlijk huis stroomde een beek, aan de andere kant begon het bos. Als kind was zij, samen met haar zus, vrijwel altijd buiten. Toch is ze pas een jaar of vijftien echt serieus bezig met natuurfotografie.

In haar vorige professionele leven reisde Van Heerden veel voor haar werk en vrijwel altijd ging er dan wel een camera mee. Aan zakentrips naar Nepal, India, China of Afrika plakte ze vaak een weekend om even een paar dagen in natuurgebieden te fotograferen. Die hobby is inmiddels behoorlijk uit de hand gelopen en dat is allemaal begonnen in 2006, met het plaatsen van een foto op Flickr, een van de bekendste platforms voor het delen van fotografie. De positieve reacties die ze daar kreeg stimuleerden haar om meer, veel meer met fotografie te gaan doen. “Ik zit zo in elkaar dat als ik ergens interesse in heb, dan wil ik het ook beter kunnen. Dan ga ik steeds meer proberen en ga ik net zo lang door tot ik er echt blij van wordt.”

Habitat

Haar fotografie ontwikkelde zich van af dat moment in snel tempo. Hierbij werd ze deels geholpen door contacten op social media, die volgens Van Heerden toen heel anders waren dan nu. “Nu is het heel vluchtig. Je krijgt een like en dat is het. Toen namen mensen nog de tijd om hele verhalen onder je foto te tikken en had je nog echt contact met mensen over de hele wereld die mailden en belden en die je ook op kon zoeken als je in de buurt was. Dat was een hele leuke community.” Op technisch gebied is ze veel beter gaan begrijpen wat ze wel en niet moet doen. Inhoudelijk heeft ze een ontwikkeling doorgemaakt van opnames waar dieren beeldvullend op stonden (Van Heerden noemt het “randje, randje”) tot beelden waarin de habitat een veel grotere rol speelt. Door veel te wachten en te observeren, soms dagen of weken lang, leerde ze veel meer over de dieren die ze wil fotograferen. Van Heerden zal niet zo snel meer een foto maken van ‘een vogel op een stokje’. Veel liever laat ze nu zien waar het dier zich bevindt en wat hij aan het doen is.

In 2010 vond ze haar werk niet meer echt leuk en besloot ze te stoppen. Sindsdien is Van Heerden ‘fotogerelateerd’ bezig. “Met natuurfotografie valt niet veel te verdienen. Vroeger kon je nog weleens foto’s verkopen, maar daar heb je geen boterham meer aan.” Door haar natuuropnames wordt ze bijvoorbeeld gevraagd om fotofestivals te presenteren en als fotograaf is ze ook verbonden aan het televisieprogramma Het Perfecte Plaatje. Haar workshops liggen door corona op dit moment stil en ook reizen zit er niet in. Maar rondom huis is volgens Van Heerden meer dan voldoende te fotograferen. Momenteel is ze bezig met projecten met torenvalken, appelvinken, boommarters en haviken. Door al 25 jaar de omgeving van haar huis zo natuurvriendelijk mogelijk in te richten met houtwallen, voerakkers, stukjes bos, boomgaarden en vijvers wemelt het van de dieren in haar directe omgeving. En volgens haar ligt de uitdaging in deze tijd meer op het “bijzonder vastleggen van gewone dieren, want gewone foto’s van bijzondere dieren zijn er al genoeg.”

R6   

Een grote verandering op technisch gebied is voor Van Heerden de overstap van haar geliefde Canon EOS 1D X Mark II naar de Canon EOS R6. Beiden hebben een full frame sensor met 20 megapixel. Maar de EOS 1D X Mark II is een spiegelreflexcamera en de EOS R6 een spiegelloze systeemcamera. Die overstap viel haar niet licht. “Als je zo lang met een set werkt die je bevalt en die je blindelings kan bedienen, dan verzet je je soms tegen iets nieuws.” Een middag testen gaf de doorslag en drie dingen speelden een belangrijke rol bij de keuze voor de EOS R6. De camera is beduidend lichter, de autofocus biedt meer mogelijkheden en de ruis is fijner. Het gewicht van haar oude camera met haar favoriete objectief, de Canon EF 600mm F4L IS USM, komt snel op een kilo of zes. Alles wat daar van af kan is welkom, vindt Van Heerden. Bij de EOS R6 lopen de autofocusvelden verder door, tot aan de rand van het beeld en de EOS R6 heeft een speciale Animal Eye AF-instelling. De camera stelt in deze stand scherp op de ogen van dieren en kan ze volgen, zelfs als ze door het beeld vliegen of op de camera af komen rennen. “Om die dieren dan tot in de hoeken van het beeld in focus te kunnen houden zonder daarbij een focus-lock te moeten gebruiken, is natuurlijk geweldig.” Het biedt Van Heerden meer compositorische vrijheid en zorgt voor een groter aantal scherpe opnames.

Het zijn niet de enige verschillen in het voordeel van de EOS R6. Volgens Van Heerden heeft de EOS R6 op hogere gevoeligheden minder last van ruis. Waar Van Heerden op de EOS 1D X Mark II liever niet boven de 2000 ISO ging, heeft ze er geen enkele moeite mee  om met de EOS R6 tot twee stops hoger te gaan. De ruis is volgens Van Heerden veel fijner van structuur waardoor er meer detail behouden blijft. Zeker bij haar soort fotografie, die zich veelal afspeelt bij zonsopkomst en zonsondergang, een belangrijk voordeel. Ze maakt ook veel gebruik van de belichtingscompensatie. “Ik vertel cursisten bij workshops dat ze die knop blindelings moeten kunnen vinden. Een dier is onberekenbaar en beweeglijk en je belichtingskeuzes moeten snel zijn, dus ik gebruik die de hele tijd”. Waar ze op haar oude camera achteraf moest terug kijken of ze de compensatie goed had ingeschat, kan ze op de EOS R6 het effect direct in de zoeker zien. “Dat is een enorm voordeel als je bijvoorbeeld een vogel als een ekster fotografeert, met al zijn wit-zwarte patroonwisselingen waar je belichting op reageert.”

Een ander niet te onderschatten voordeel van de EOS R6 is voor Van Heerden de elektronische sluiter. “Stel je voor. Je zit de hele ochtend in een schuiltent te wachten tot die ene havik in beeld komt, en dan maak je een opname met de 1D X (zelfs in silent mode) en weg is hij weer. Een havik hoort alles.” De EOS R6 is met zijn elektronische sluiter echt volkomen stil, waardoor ze met 20 beelden per seconde hele reeksen opnames kan maken van de meest schuwe dieren. Natuurlijk zijn er zaken waar ze aan heeft moeten wennen, zoals aan het kijken door een elektronische zoeker en de kleine vertraging die optreedt doordat de zoeker aan moet gaan, terwijl de zoeker van de EOS 1D X altijd ‘aan’ staat. Met de EOS 1D X Mark II kon ze ook meestal een hele dag werken met 1 accu. Met de EOS R6 moet ze op een productieve dag wel een of twee keer wisselen. Maar dat probleem is eenvoudig opgelost met een batterygrip, die niet alleen een extra accu heeft, maar ook zorgt voor een betere balans met haar favoriete EF 600mm F4L IS USM. Een bijzonder welkome aanvulling op de EOS R6 body is haar laatste aanwinst: de Canon RF 100-500mm f/4.5-7.1L IS USM. Door het lage gewicht en de compactheid van zowel de body als de lens is dit de ideale combi voor onderweg.

Mocht je de komende tijd meer willen weten over CAMERA, neem dan nu een abonnement op Pf Fotografie Magazine! Ga naar: www.pf.nl/aanbieding-2

Benieuwd naar meer van Hennie Heerdens werk? Klik hier