DE MIX NEDERLAND | BNADEM IN MUSEUM GOUDA

Op 26 april 2023 opent in Museum Gouda de tentoonstelling De Mix Nederland | Bnadem, met fotografie van Robert de Hartogh (1942-2022) en Khalid Amakran (1991). De Hartogh legde in de jaren zeventig de eerste Marokkaanse gastarbeiders vast in de Goudse fabrieken en pensions. Amakran, zelf zoon van een arbeidsmigrant, maakte een serienieuwe foto’s met het historische werk van De Hartogh als uitgangspunt. Hij zocht de eerste generatie Marokkaanse Nederlanders op. Als zeventigers en tachtigers poseren ze, vol trots naast hun kinderen en kleinkinderen.

Bnadem
De titel van de tentoonstelling, het Marokkaans-Arabische begrip Bnadem, betekent zowel ‘zoon van Adam’ als ook ‘persoon’ of ‘mens’, maar niet in de West-Europese zin van het woord; in het Arabisch ontbreekt het woord ‘individu’. Daarmee wil Bnadem zeggen dat iedereen afstamt van iemand anders en daardoor onderdeel is van een geheel.

De Mix Nederland

Bnadem is de Zuid-Hollandse editie in een serie tentoonstellingen op initiatief van Stichting Beeldmix en is tot stand gekomen in samenwerking met Museum Gouda, NS en ProRail. De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Gouda, het Prins Bernhard Cultuurfonds, het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, het Mondriaan Fonds en het Nederlands Fotomuseum. Bij iedere editie wordt historische fotografie gebruikt als bron van inspiratie voor hedendaagse Nederlandse fotografen.

Robert de Hartogh

In de jaren zeventig begon Robert de Hartogh met het fotograferen van het dagelijks leven van immigranten in Nederland. Hij bouwde een netwerk van immigrantenfamilies, hulporganisaties en uitgeverijen van onderwijsmateriaal op, waardoor hij voor een belangrijk deel bijdroeg aan de beeldvorming van deze eerste generatie Nederlanders met een buitenlandse achtergrond. Zijn werk concentreerde zich in de regio Rotterdam, maar hij reisde ook regelmatig naar de thuislanden van immigranten.

In 1977 had hij, samen met schilder Peter Blokhuis, zijn eerste museale tentoonstelling in Museum Gouda over dit onderwerp. Nu vindt daar ook zijn laatste tentoonstelling plaats, omdat hij eind 2022 plotseling overleed tijdens de voorbereidingen ervan. Hij en Khalid Amakran hebben intensief samengewerkt om deze dubbeltentoonstelling samen te stellen.

Khalid Amakran
Khalid Amakran groeide op in het Rotterdamse Spangen van de jaren negentig. Vanaf de aanslagen op de Twin Towers, hij was toen 10 jaar, begreep hij dat zijn achtergrond ertoe doet. En dat hij zich, als onderdeel van een geheel, moest verhouden tot gebeurtenissen waar hij geen invloed op had. Op zijn negentiende besloot hij zichzelf en anderen die zich ongehoord en ongezien voelden een stem te geven. Zijn werk gaat over de zoektocht naar een eigen identiteit: wie mag je worden, wie kan je zijn en wat neem je mee van de generatie voor jou? De foto’s in de tentoonstelling waarmee hij deze verkenning vormgeeft, worden vergezeld door audiofragmenten van de gesprekken die hij met de geportretteerden voerde. Hierin vond hij aansluiting bij Robert de Hartogh: voor beiden wogen de interacties met de mensen die ze voor de lens hadden net zo zwaar als de beelden die deze interacties uiteindelijk opleverden. 
Amakrans werk was eerder te zien in onder meer de Kunsthal, Het Nieuwe Instituut en TENT in Rotterdam en in het Stedelijk Museum Schiedam. Hij zit in de jury van de Zilveren Camera en zijn portretten verschijnen regelmatig in NRC Handelsblad.

De Mix Nederland | Bnadem is tot en met 7 januari 2024 te zien in Museum Gouda en tot 19 juni 2023 op NS-station Gouda.