Aanmoediging: fotografeer vanuit je gevoel!
Werk van fotograaf Eli Dijkers was van 15 tot en met 18 januari 2015 te zien tijdens de Realismebeurs in Amsterdam. Dijkers maakt beelden in zwart/wit waarbij ‘hij het spanningsveld verkent tussen straatfotografie en documentairefotografie’. “Ik leg de werkelijkheid vast, maak een beeld dat de kijker direct kan snappen. Maar de foto’s nodigen wel uit om er zelf een verhaal bij te bedenken. Alleen een mooi beeld maken is niet genoeg, ik wil een foto maken waar je naar blijft kijken en je misschien elke keer een ander verhaal bij verzint.”
De beelden die te zien waren op de Realismebeurs heeft Dijkers met een compact camera gemaakt. “Dat was voor mij de manier om te fotograferen vanuit mijn gevoel en niet te veel bezig te zijn met techniek.” Dijkers’ liefde voor de fotografie ontstaat tijdens een reis naar India. “Ik had een kleine camera van mijn vader meegekregen, een heel simpel ding. Daar kreeg ik de smaak van het fotograferen te pakken. Toen ik terug was in Nederland, wist ik dat ik iets met fotograferen zou moeten doen.”
Dijkers is afgestudeerd in de Farmacie, heeft onderzoek gedaan als PhD en werkt nu bij een farmaceutisch bedrijf. Daarnaast heeft hij keurig alle stappen in de opleiding tot professioneel fotograaf doorlopen. “Ik heb eerst een betere camera gekocht, ben bij een fotoclub gegaan en heb een cursus bij de fotoschool gevolgd. Daarna heb ik me aangemeld bij de Fotoacademie in Rotterdam.”
Het fotograferen doet Dijkers naast een baan in de farmacie. “Dat is wel een beetje een kwestie van alle ballen in de lucht houden. Maar dankzij mijn vaste baan kan ik in de fotografie mijn vrijheid behouden. Ik kan het werk maken dat ik zelf wil maken, zonder concessies te hoeven doen. Tijdens mijn jaren aan de academie waren er leraren die weinig eigen vrij werk maakten. Daar wil ik voor waken. Ik wil niet dat ik later hetzelfde krijg: dat ik niet meer de beelden maak waarvoor ik eigenlijk de fotografie heb gekozen.”
Tot nu toe is de fotografie en een vaste baan te combineren. “Al baal ik natuurlijk wel eens als ik aan het werk ben en het licht buiten schitterend is om te fotograferen. Tja, en het werken aan je website kost altijd meer tijd dan je verwacht. Wat meer tijd om rustig na te kunnen denken zou ook fijn zijn. Aan de andere kant werk je door een beperkte tijd ook wat doelgerichter. De combinatie van beide disciplines brengen mij als mens misschien wel goed in balans: het ene is heel creatief en het andere heel precies.”
Dijkers kiest bewust voor zwart/wit. “Ik vind kleur vaak afleiden van de persoon. Ik maak foto’s van mensen, landschappen en mensen in landschappen. Zwart/wit zegt voor mijn idee meer over het gevoel, terwijl kleur meer de realiteit weergeeft. Wel grappig dus dat mijn foto’s te zien zijn op de Realismebeurs. Ook omdat Deelen Art, die mij vertegenwoordigt, als motto heeft ‘spelen met de werkelijkheid’. Al fotografeer ik natuurlijk wel de realiteit. Ik hoop alleen dat de kijker er zijn eigen verhaal bij bedenkt.” Andere terugkerende elementen zijn esthetiek gecombineerd met een wat rauwere kant. “Ik vind het niet erg als foto’s een beetje korrelig zijn. Ik kan me goed vinden in een uitspraak van Anton Corbijn: juist door ruis, korrel of imperfectie is de foto echter dan wanneer dit ontbreekt. Als een foto, net onze huid, een structuur heeft, komt deze tot leven.”
Een gebeurtenis tijdens zijn tienerjaren maakt diepe indruk op Dijkers. Het beïnvloedt zijn leven en daarmee ook zijn fotografie. Op zijn website heeft hij hierover een Artist Statement geplaatst. “Tijdens mijn studie aan de academie kreeg ik vaak de vraag ‘waar gaat het nu precies om?’. Voor mij was de rode draad in mijn werk duidelijk, ook al ging het soms om heel uiteenlopende foto’s. Door het plaatsen van de Artist Statement hoop ik die rode draad ook voor anderen te duiden.” Wat er precies is gebeurd, wil Dijkers niet vertellen. Hij wil wel ingaan op hoe de ervaring hem heeft gevormd. “Tijdens mijn jeugd is mijn vertrouwen in mensen geschaad. Daardoor ging ik twijfelen aan de mate waarin ik goed en kwaad kon onderscheiden. Als gevolg ging ik me wat meer terugtrekken, omdat ik dacht dat ik dan maar beter voorzichtig kon zijn. Ik kwam iets verder van de mensen af te staan, ging ze meer observeren en beter naar mensen kijken. Dat vind je ook terug in mijn werk: enerzijds is het heel persoonlijk maar tegelijkertijd ook anoniem. Het is net alsof ik een deel van de werkelijkheid heb geabstraheerd, waar ik van een afstandje naar kijk.”
De beelden die geselecteerd zijn voor de Realismebeurs tonen Dijkers’ signatuur. “Ik heb twee keer drie foto’s geselecteerd, die als zesluik wordt gepresenteerd. Daarnaast is er één los werk. De foto’s in het zesluik passen voor mijn gevoel goed bij elkaar, ademen dezelfde sfeer uit.” Toch zijn ze op verschillende plekken gemaakt; op de Canarische Eilanden, in Copenhagen en in Nederland. “De zes werken kun je echter ook los zien. Of andere combinaties maken.”
Bijzonder is dat de foto’s allemaal met een compact camera zijn gemaakt. “Dankzij een workshop van Jacob Aue Solob kwam ik tot het besef dat ik in het fotograferen heel veel met de techniek bezig ben geweest. Ik heb jaren analoog gewerkt, tot een lichtmeter aan toe. Daardoor was ik niet vanuit mijn gevoel aan het fotograferen. Die werkwijze heb ik nu helemaal losgelaten. Dat is ook een aanmoediging voor andere fotografen: om op je gevoel te schieten.”
Meer informatie: www.elidijkers.com, www.deelenart.nl