Wenkende Verten II – Tessa Verder
In Galerie Roger Katwijk worden van 8 januari tot en met 11 februari werken van Tessa Verder getoond in de expositie Wenkende Verten II. Verder combineert fotografie met elementen uit eeuwenoude schilderijen. Te zien zijn werken uit verschillende series: ‘Ocean of Islands’ en ‘Breeze of light’. De foto’s maakte ze op een onbewoond Fins eiland.
Vanuit welk idee ben je ooit begonnen met het combineren van schilderkunst en fotografie?
“Tijdens mijn tekensessies op de Rietveld begon ik zowel mijn tekeningen als foto’s te verknippen en deze bij elkaar te brengen. Ik raakte gefascineerd door de verschillende structuren in de materialen; de pixels van de fotografie tegenover de structuur van een houtskoollijn of een pastel vlak. Tegelijkertijd werd ik erg aangetrokken door renaissance portretten in de verschillende musea die ik bezocht. Ik fantaseerde over de levens van deze mensen. Niet zozeer over het leven in die tijd – dat kun je lezen in een geschiedenisboek – maar over wat deze mensen gevoeld en gedacht hebben, over de thema’s waarmee ze mee geworsteld hebben, waar ze op zoek zijn geweest en of ze antwoorden hebben gevonden.
In zekere zin wilde ik ze daarmee als mens naar het hier en nu halen. Ik verbond me met deze mensen. Ik zag in dat we als mens, ondanks al die eeuwen ertussen, een universele basis hebben, die tijdloos is.
Vervolgens ben ik gaan onderzoeken hoe ik deze tijdloosheid kon vastleggen. Mijn fascinatie voor de verschillende technieken sloot daar naadloos bij aan. Een aantal eeuwen geleden bestond de fotografie immers nog niet. Later ben ik gaan ontdekken dat de natuur tijdloosheid kan weerspiegelen.”
Voor de serie Wenkende Verten II ben je naar twee onbewoonde eilandjes In Finland gegaan. Waarom daar?
“Ik ben altijd op zoek naar verlaten plekken, naar ‘oerlandschappen’ waar de menselijke invloed nog ver weg is. Op dit soort plekken probeer ik mezelf te verbinden met de stilte die er is. Zo zoek ik naar het universele, dat verder gaat dan de tijd waarin we nu leven. Het me begeven in de natuur is daardoor een belangrijk onderdeel van mijn werkproces. Wat de precieze plek betreft: ik volg mijn fascinatie hierin. Een tijd lang werd ik enorm aangetrokken door rotsen, dus ging ik opzoek naar rotsen. Ik ben nu begonnen met een serie zeelandschappen en een serie eilanden.”
Op deze eilandjes heb je een schouwspel van land zee en licht kunnen fotograferen. Kun je ons meenemen in dit proces?
“Ik zoek de schilderkunst in het landschap of de schilderachtige kwaliteit in wat er om mij heen is. Voordat ik ga, heb ik een bepaald beeld in mijn hoofd dat ik wil maken. Om met een open blik rond te kunnen lopen, moet ik dat beeld echter ook weer loslaten om te kunnen zien wat ik tegen kom.
Hoewel ik loslaat, refereer ik toch steeds terug aan dat beginidee. Zo ontvouwt zich tijdens een reis vanzelf wat er nog mist. De zoektocht wordt steeds specifieker en spannender. Hetzelfde geld voor de schilderijen. Ik heb bepaalde werken in mijn hoofd, maar de realiteit kan tot iets anders leiden.
Het zijn op een onbewoond eiland was een fantastische ervaring. Sowieso de stilte en de volle concentratie op het werken, maar ook de beperking in ruimte. Ik kon hierdoor heel makkelijk terug naar een bepaalde plek op verschillende tijdstippen van de dag of nacht.”
De beelden die je maakt zijn combinaties van verschillende foto’s die je hebt gemaakt met schilderijen. Hoe gaat dit proces in zijn werk?
“Bij thuiskomst begin ik met schetsen. Dit zijn grove en snelle opzetten van wat een werk zou kunnen worden. Er zijn beelden waarvan ik de potentie zie, maar waar ik het antwoord nog niet voor kan vinden. De elementen moeten elkaar aanvullen en tegelijkertijd moet er een frictie in zitten.Pas als ik helemaal tevreden ben met de schets, ga ik het uitwerken en in detail perfectioneren. Soms duurt dit proces maanden of zelfs meerdere jaren. Voor mij moet een beeld echt bestaansrecht hebben. Het moet een op zichzelf staand beeld worden met een sterk eigen karakter en verhaal; als het dat niet heeft, zie ik er het nut niet van in het te maken.”
Hoe zoek je de juiste schilderwerken bij je fotografie? Gebruik je altijd de horizon of ook andere onderdelen uit schilderijen?
“In mijn serie ‘The day the world whispered’, gebruik ik bomen uit schilderijen. Ik beperk me dus zeker niet tot één onderdeel. Ook niet in de kunsthistorische tijd. Hoewel ik me zeer verbonden voel met bijvoorbeeld de Duitse Romantiek, gaat het meer over de filosofie van waaruit geschilderd werd dan dat ik per se een schilderij moet gebruiken uit die tijd. Uiteindelijk gaat het er me om, dat ik met verschillende elementen een geheel eigen beeld maak.”
Welk gevoel wil je overbrengen met je beelden?
“Ik zie het als een zoektocht naar het universele. Het is zeker geen kant en klaar gevoel wat ik wil overbrengen. Meer een reflectie. Hoe een kijker het opvat, daar ben ik niet mee bezig. Het is bovendien voor iedereen anders. Ziet iemand bijvoorbeeld het licht of het donker in het beeld? Vindt de kijker een beeld te heftig of juist krachtig? Ontspannend of eenzaam? Ik bied alleen maar mogelijkheden aan, meer niet.” Meer informatie: www.tessaverder.com.