Jongensdroom vervult, volgende avontuur wacht

Roel Sandvoort heeft per 31 december afscheid genomen als directeur van fotobureau Hollandse Hoogte. Sandvoort, die in november 65 werd, gaat niet met pensioen. In tegendeel. Er wachten nieuwe avonturen. Hij wil een galerie beginnen, waar fotoprints worden verkocht. Niet op vaste locaties, maar wisselend, verspreid door het land. Ook een webshop staat op het verlanglijstje. “Ik voel me helemaal geen 65, ik heb me altijd jonger dan mijn leeftijd gevoeld. Ik heb nog helemaal geen zin om te stoppen.”

In 1985 richt Sandvoort samen met drie anderen fotobureau Hollandse Hoogte op. “Het idee kwam voort uit onze eigen ervaringen. We waren alle vier afkomstig uit de redactionele wereld. Daar werden we vaak geconfronteerd met hetzelfde probleem: het was lastig om goede foto’s te vinden. De foto die ik nu zoek is vast gemaakt, dacht ik vaak. Maar door wie? Dan ging je langs een lijstje van fotografen en dacht je na over wie zo’n foto zou kunnen hebben. Vervolgens ging je de fotograaf bellen, maar meestal trof je dan het antwoordapparaat. Als een fotograaf wel een dergelijke foto had, ging er veel tijd overheen. Het was de tijd van de analoge fotografe. Even een mailtje sturen was er niet bij. Daarvoor moesten koeriers worden ingeschakeld. Als je wel een foto kon krijgen, viel deze in de praktijk nogal eens tegen. Je kon immers van te voren niet de kwaliteit van de foto bepalen.”

“In die tijd waren er alleen bureaus die buitenlandse fotografen vertegenwoordigden, zoals Transworld en ABC. In Nederland hadden we nog niet zoiets. Zo kwamen we op het idee om een fotobureau te starten. Volgens ons was daar behoefte aan. We staken onze koppen bij elkaar en hebben lange tijd overlegd. Het was voor ons alle vier een risico, we moesten onze baan opzeggen en Nederland kwam net uit een crisis.”

Ze besluiten door te zetten met hun plan. Aan de Lindengracht in de Jordaan wordt een pand gehuurd. “We wisten niets over het runnen van een fotobureau. Wel kenden we een aantal fotografen. In het begin waren negentien fotografen aangesloten, na anderhalf jaar honderd. Toen we van start gingen, moesten we de fotografen nog wel overtuigen. ‘Ik heb nu tien klanten, jij hebt er geen,’ kreeg ik dan te horen. Het aantal klanten groeide echter snel, na een jaar hadden we honderd klanten. Zo konden we onze waarde voor de fotografen bewijzen.”

Met het groeien van het bedrijf, moet naar de bedrijfsvoering worden gekeken. “We vroegen in het begin 15 procent aan bemiddelingskosten. Dat was veel te laag, werd ons door andere bureaus duidelijk gemaakt.” Niet alleen het aantal klanten groeit, ook het aantal foto’s in het archief neemt toe. “We hadden een vaste afspraak met Gispen, om de zoveel tijd hadden we nieuwe kasten nodig. Tien jaar later hadden we 168 kasten met foto’s staan.”

Digitalisering

Zo ontstaat een enorm archief. Om de voorsprong te blijven behouden, moesten al deze foto’s worden gedigitaliseerd. Zodat het zoeken en versturen van foto’s sneller zou gaan. “Destijds kostte een hoge resolutiescan van een foto 35 gulden. Met een miljoen foto’s in het archief was dat niet te betalen. Via Canon kwamen we in contact met Jan Paul Douma die een apparaat had bedacht waarmee een soort fotokopieën konden worden gemaakt, die ook direct konden worden ontsloten. Zowel de voorkant als de achterkant van de foto’s moesten worden gescand, want op de achterkant stond de informatie over de foto. Bij dat apparaat kon je een stapeltje foto’s neerleggen die dor de machine werden gehaald. Die Douma heeft voor ons berekend dat het 7 cent per foto zou kosten om ze te scannen. Tot zijn schaamte moest hij later bekennen dat het meer richting de 9 cent per foto ging. Met een investering van 20 duizend gulden hadden we zo ons hele archief gedigitaliseerd.”

De digitalisering voor de fotografie brengt in eerste instantie vooral kansen. “We zagen dat wel zitten. Fotografen konden ons sneller foto’s sturen en voor de klant was het makkelijker. We hadden als eerste in Nederland een online beeldbank, waarin je foto’s kon zoeken en bestellen. In Nederland zijn de redacties snel overgegaan. Ze hebben allen geïnvesteerd in nieuwe apparatuur zodat ze de digitale bestanden konden verwerken. In België was dat heel anders: daar hebben ze nog zeven jaar lang digitale foto’s uitgeprint om ze te kunnen verwerken.”

“Voor het eerst konden we concurreren met de nieuwsbureaus. Met de moord op Pim Fortuyn konden we bijvoorbeeld foto’s verkopen aan redacties in New Zeeland, dat was daarvoor vanwege de afstand en de tijd die het kostte om de foto te ontwikkelen en versturen, ondenkbaar.”

De digitalisering blijkt ook nadelen te hebben. “Al hebben we daar in het begin, naïef misschien, helemaal niet over nagedacht. De concurrentie nam toe, er kwamen veel meer partijen die foto’s aanboden. Voor een lagere prijs. Daar kwam de crisis nog overheen. Hollandse Hoogte heeft een aantal moeilijke jaren gehad. Van 36 medewerkers zijn we terug naar 18 gegaan. Voor het grootste deel van onze klanten is de service die we bieden gelukkig nog steeds aantrekkelijk.”

Aanvankelijk zou Sandvoort doorgaan tot 2018. “Alle andere oprichters zijn al eerder uit het bedrijf gestapt. De derde, Louis Zaal, ging in 2013. De nieuwe partners Bas van Beek en Cila d’Oliveira wilden niet dat iedereen van de oude garde in een keer weg zou zijn. Ik zou daarom tot 2018 blijven. Met het kleiner worden van het bureau was het echter een beetje raar om met drie directieleden te blijven zitten.”

Hollandse Meesters

Zijn 65ste verjaardag vormt daarom een mooie gelegenheid om afscheid te nemen en het vizier op iets anders te richten. “Vorig jaar heb ik met Mirjam Boer een maandlang een galerie gehad, waar we werk van de Hollandse Meesters verkochten (onder meer Paul Huf, Ed van der Elsken, Henk Jonker). Dat deden we vanuit Hollandse Hoogte. Het was een groot succes en erg leuk om te doen. Daar ga ik mee door. Ik wil op verschillende plaatsen een korte tijd kwalitatieve prints verkopen. Hollandse Hoogte wil niet investeren omdat het niet hun core business is, dus ik doe het zelf. Omdat ik in eerste instantie maar voor korte tijd panden huur, is het risico dat ik loop beperkt.”

“Ik ga in ieder geval door met het aanbieden van werk van de Hollandse Meesters. Daarnaast ben ik in gesprek met andere partijen, om daaruit foto’s aan te bieden. En ook wil ik werk van levende fotografen aanbieden. Ik denk ook aan werk van jonge fotografen, die net voor hun afstuderen zitten. Ik ga voor werk dat ik zelf boven de bank zou willen hangen.”

De prints van de Hollandse Meesters zijn nu te nog te bestellen via www.hollandse-hoogte.nl. Sandvoort is te bereiken via roel@sandvoort.gallery.