terug

Teun Hocks: de optimistische alleman

Een man gekleed in pak, pyjama, wintertrui of jagersoutfit: hij zou iedereen kunnen zijn en je zou hem overal tegen kunnen komen. Het zijn beelden waarin de toeschouwer de alleman in alledaagse, absurde, banale en komische situaties herkent. Tevens komt hiermee de toeschouwer met een glimlach zichzelf tegen. Met humor en ironie in zijn kunst houdt Teun Hocks mensen een spiegel voor van het menselijk falen. Het zijn geen zelfportretten, maar scènes waar Teun Hocks zelf in figureert als een cartoon met een veelzijdige mimiek. Iedere foto is een filmisch geënsceneerde scène die in zijn totaal is opgebouwd in Hocks studio, waarbij hij fotografie met schilderkunst combineert.

Teun Hocks speelt het hoofdpersonage in zijn eigen werk, maar het gaat niet over hemzelf. “Tijdens mijn eigen tentoonstellingen word ik weleens aangegaapt. Dan word ik eraan herinnerd dat ik zelf die man ben die op de foto’s staat. Dat vergeet ik soms. Omdat ik het zelf speel lijk ik verdacht veel op hem, maar ik vind mijzelf niet zo naïef als die man in mijn werk. Ik speel de rol van dat mannetje van dat moment, de jager, of de man die verbaasd is over de dingen die om hem heen plaats vinden. Deze rol staat los van mijzelf en heeft amper met mij van doen. Als kunstenaar ben ik diegene die deze verhalen verzint. Het heeft met mijn voorstellingsvermogen te maken, want het gebeurt in mijn fantasie waarin deze karakters absurde dingen overkomen.”

Met beeldende stijlfiguren vangt Teun Hocks telkens weer zijn verhaal in één enkel beeld. Zonder woorden toont hij een ironisch theaterstuk van de einzelgänger die in de meest absurde situaties altijd vol optimisme doorgaat. De nuchtere Hocks verbeeldt humorvol issues die met verwarring en verwondering te maken hebben. “De man in mijn beelden representeert iemand die iedereen kan zijn en die, hopelijk, herkenbaar is voor de toeschouwer. Je ziet een alleman, een keurige meneer, die eigenlijk onopvallend wil zijn. Over het algemeen is hij een heel gewoon iemand die niks bijzonders wil voorstellen en toch overkomen hem de meest absurde dingen. De toeschouwer ziet dat het helemaal misgaat en hij blijft, tegen beter weten in, enthousiast doorgaan. Dat zo’n domme man maar doorgaat, terwijl iedereen allang gezien heeft dat het een heilloze actie is, geeft een slapstick effect.

Mijn meeste werken gaan over het zinloze geploeter van de dappere eenling, in een poging zich staande te houden, in een voor hem maar ten dele begrijpelijke wereld. Deze beelden van de ik-figuur in vaak gênante, poëtische, onbezonnen, treurige, overmoedige, eenzame, of onzinnige situaties, kunnen ons een spiegel voorhouden en ons doen lachen om onszelf. In die zin reflecteert mijn werk op hoe wij onszelf iedere dag proberen wijs te maken dat het allemaal fantastisch gaat. Het is geen pretentie om de mensen te veranderen of een boodschap mee te geven, daar doe ik niet aan. Ik wil begrip opwekken. Het geeft de toeschouwer troost niet de enige te zijn waarbij het mis kan gaan. Het relativeren van gewichtigheid is hierin een thema.”

Wil je meer lezen? Het verhaal van Teun Hocks staat in ons jubileum nummer. Nummer 8. Neem een abonnement en krijg uit elk nummer verhalen over bijzondere fotografen. Pf is het enige blad dat diepgaande interviews heeft met topfotografen.