Serie Ondernemen: Een vliegende start- maar hoe dan verder?
Serie Ondernemen: Een vliegende start- maar hoe dan verder?
Annemarie Ruys had met haar serie Glamseekers – een begrip dat staat voor een universeel fenomeen waarbij groepen nieuwe rijken (uit opkomende economieën) zich onderscheiden door hun kopieergedrag van de rijke westerse elite – na haar afstuderen aan de Fotovakschool in Amsterdam direct succes: haar werken werden tentoongesteld in het Rijksmuseum van de Volkenkunde in Leiden. Een vliegende start voor haar carrière als documentair fotograaf. Helemaal als even later haar werken te zien zijn in het Erasmushuis, in Jakarta. Maar hoe ga je dan verder?
“Het idee voor de serie Glamseekers ontstond tijdens een aantal studiereizen in 2011 en 2012 naar Sint-Petersburg en Istanbul. Ik stuitte daar op het fenomeen: ‘wannebees’ – jonge vrouwen in niet-westerse landen die kopieergedrag vertonen, het liefst op stijlicoon Paris Hilton willen lijken. De ontvankelijkheid van deze vrouwen, hun wil om mee te werken en mijn nieuwsgierigheid naar dit fenomeen heeft mij doen besluiten met het project door te gaan. Voor het eindproject van mijn studie ben ik vervolgens naar Indonesië gegaan.”
Daar volgt ze in een periode van zes weken twee jonge vrouwen, Bintang en Novi. De uitersten van hun levens worden scherp in beeld gebracht: het uiterlijk vertoon, hun nieuw verworven status en lifestyle, de pracht en praal van hun huizen maar ook de portretten op hun geboortegrond, te midden van schamele onderkomens.
Met deze serie is het project niet klaar. Ruys heeft zichzelf een duidelijk doel gesteld: “In 2020, tijdens de Wereldtentoonstelling in Dubai, wil ik een overall tentoonstelling hebben waarbij ik dit fenomeen, verandering in lifestyle door een snelle welvaartsgroei in de ‘Nieuwe Werelden’, laat zien.” Een mooi en ambitieus streven. Het doel zorgt ervoor dat de fotografe zich kan focussen. “Door jezelf een duidelijk doel te stellen, laat je je niet meer zo snel afleiden door andere onderwerpen,” aldus Ruys. “Het is heerlijk om met je onderwerp inhoudelijk de diepte in te gaan, wereldwijd verbanden te leggen en in beeld te brengen. Het werk van een documentair fotograaf omvat meer dan alleen op pad gaan met je camera.”
De komende jaren zitten er dus nog een aantal documentaires in het verschiet. “Graag wil ik dit fenomeen ook in het Midden-Oosten, Oost Europa en Zuid-Amerika in beeld brengen.” Deze bestemmingen vragen wel een hoop voorbereiding en het succes is sterk afhankelijk van het vinden van de juiste contactpersonen. De ervaring bij eerdere reizen naar China, Rusland en Indonesië hebben de fotografe hierin wegwijs gemaakt.
Al die reizen kosten tijd en geld. “Met de huidige situatie in Nederland, waarin je voor een foto in de krant drie tientjes krijgt, kun je niet leven als documentair fotograaf. Dus maak ik ook commerciële portretten en familiefoto’s. Nu de dagen weer langer worden, probeer ik daarvan te profiteren. Ik werk graag met daglicht. Het portretteren van families plan ik ’s avonds en in het weekend.”
Hoe zorgt ze ervoor dat mensen haar weten te vinden? “Ik heb vorig jaar op een kerstfair gestaan. Daar heb ik gekozen voor ‘het spel van de eenmalige aanbieding’. Met een goede presentatie en verleidingskracht haal je dan voldoende opdrachten voor zo’n twee tot drie maanden binnen. Verder moet je het hebben van mond-op-mondreclame.”
Afwachten tot mensen naar jou toekomen, is niet verstandig, ook niet als je werk wilt tentoonstellen. “Tijdens de expositie in het Rijksmuseum voor de Volkenkunde hoorde ik dat het Erasmushuis in Jakarta belangstelling zou hebben. Ik heb ze toen zelf benaderd. Daar is de tentoonstelling uit voort gekomen. In tegenstelling tot de expositie in het Rijksmuseum voor de Volkenkunde heb ik de Jakarta tentoonstelling in samenwerking met het Erasmushuis en fotografiestudenten van het Indonesian Art Institute zelf kunnen vorm geven. Een geweldige ervaring, maar in het proces om te komen tot een tentoonstelling gaat wel veel tijd zitten: ik ben er negen maanden mee bezig geweest! De Glamseekers gaan nu reizen door Indonesië met drie vervolgexposities in het vooruitzicht. De insteek bij dit project was om iets te brengen, mensen te betrekken en verbinden. Een geslaagde onderneming met een prachtige publicatie in de Jakarta Post. Ik heb Glamseekers nu in handen gegeven van een lokale curator, zodat ik mij weer volledig kan richten op de fotografie, met als doel 2020 natuurlijk.”
Naast naam en faam, houdt ze aan het exposeren nog geen dik belegde boterham over. “Bij de eerste expositie in Rijksmuseum van de Volkenkunde heb voldoende werken verkocht om de documentaire voort te kunnen zetten. Je wilt de beelden exclusief houden, maar moet ook de marktwerking nog ontdekken. Ik heb besloten mijn Glamseekers in maximale professionele kwaliteit in zeer beperkte oplages te verkopen. Drie afdrukken per grootte met een prijs van 2750 euro voor een werk van 85 x 120 cm. Om hieraan een dikke boterham over te houden, zal nog een lange weg moeten worden afgelegd.”
Sleutel voor succes is volgens Ruys doelgericht doorzetten. “Met een proactieve houding en positieve blik vooruit is het gewoon een kwestie van durven. Ik ben geen twintig meer, dat scheelt. Maar ik adviseer iedereen: liever tien keer op te gaan staan dan een leven lang onder het maaiveld blijven!”
