Mannen met baarden in Baardmannenboek

Een project met alleen maar mannen. En dan het liefst karakteristieke mannen. Met baard. “Als je mensen vraagt mee te doen met een fotoproject reageren voornamelijk vrouwen,” aldus fotograaf Arie Bruinsma. “Het aandeel vrouw is vaak 2/3 of 4/5. Daarom wilde ik nu eens een project met alleen maar mannen doen.” Oorspronkelijk is het plan om 20 bebaarde mannen op de foto te zetten. Dat loopt een beetje uit de hand. Inmiddels hebben 200 mannen voor Bruinsma geposeerd. Ze zijn verzameld in het boek ‘Baardmannen’.

“Bij dit project wilde ik werken met een vaste studio-opstelling en werkwijze. Voorafgaand aan de shoot even een bakje koffie drinken, degene op zijn gemak stellen. Ik wilde zien wat dat met de foto zou doen. Door te kiezen voor telkens dezelfde opstelling hoefde ik me alleen met de persoon voor de camera bezig te houden.”

Die opzet bevalt prima en na een aantal portretten van bebaarde vrienden en kennissen volgen er al snel meer. Hoe komt hij aan al die bebaarde mannen? “Ik had een oproep op Facebook geplaatst. Dat bericht spreidde zich als een olievlek uit. Mannen werden volop getagt met een verwijzing naar het bericht: vrienden, zwagers, vaders en opa’s.”

Conchita Wurst

Ook verschijnt een artikel in de Leeuwarder Courant. Het is rond de periode dat Conchita Wurst, de vrouw met de baard, het songfestival heeft gewonnen.”Ik had net een persbericht uitgedaan, toen de Leeuwarden Courant belde voor een interview. Ik stemde in, zolang ze maar niet de link zouden leggen naar het songfestival. Daar hebben ze zich keurig aangehouden. In de krant is een spread over het project geplaatst.”

Dat levert reacties op uit heel Friesland. Van daaruit groeit de bekendheid van het project. Bruinsma krijgt reacties uit heel Nederland en zelfs in België weten ze zijn project te waarderen. “In het westen, maar ook op social media zijn veel clubs voor mannen met baarden. Het was heel bijzonder dat mannen uit Rotterdam en zelfs vanuit België naar Sint Nicolaasga kwamen rijden om deel te nemen aan het project. Het was leuk om ieders verhaal te horen. Iedereen heeft toch een reden om zijn baard te laten staan.”

Van de gesprekken die hij heeft met de mannen maakt hij notities of samenvattingen. “Die tekstjes, dat is eigenlijk inside-information. Bijvoorbeeld over waarom iemand zijn baard laat staan. Of dingen die men heeft meegemaakt. Bij de eerste mannen heb ik geen notities gemaakt van het gesprek. Ik merkte echter dat foto’s met een stukje tekst over de persoon op Facebook veel meer werden geliked. Daarom ben ik notities gaan maken tijdens de gesprekken. Zo was dit hele project een leerproces.”

Voor de fotograaf helpen de gesprekken ook. “Je zet iemand met een posttraumatische stress stoornis toch anders op de foto dan iemand wiens leven draait om voetbal.”

Na 100 portretten in de studio vindt Bruinsma het genoeg. “De tweede helft heb ik buiten gemaakt. Een mooie gelegenheid om daarmee te oefenen.”

Valt er na 200 portretten en gesprekken iets op aan het karakter of de eigenschappen van mannen met baarden? “Het zijn gewone mensen, ondanks of desondanks hun baard. Gewoon mensen in al hun verscheidenheid. De baard zegt niet zoveel. Voor de een is een baard een middel om erbij te horen, voor de ander is het luiheid om zich niet te hoeven scheren. Sommige mannen hebben al zo lang een baard dat ze het leven zonder niet meer kunnen voorstellen. Baarden worden ook gebruikt om littekens te verbergen. Een overeenkomst tussen al die mannen is trots, ze zijn trots op hun baard.”

Baardenclub

Bruinsma hoort zelf ook bij de ‘baardenclub’. “Ik ben niet gezegend met een enorme baardgroei, mijn wangen blijven een beetje kaal. Ik wil me niet te vaak scheren, maar ik laat het niet te lang groeien, want dat staat me niet. Misschien haal ik er over twee jaar wel de tondeuse over, maar voorlopig is het goed zo. Toen ik laatst voor de vakantie alles eraf had gehaald, vonden mijn vrouw en kinderen het maar niets. Ze vinden het met baard beter.”

Het Baardmannenboek kost 25 euro en is hier verkrijgbaar. Meer informatie: www.ariebruinsma.nl.