Leven in de wachtstand
Het Strandhotel in Noordwijk. Het klinkt als een prachtige locatie voor een heerlijk weekendje weg. Maar in het chique Noordwijk is dit hotel niet voor badgasten gereserveerd. Het Strandhotel biedt onderdak aan zo’n 150 Polen, die hier komen werken om geld te verdienen. Ze verblijven een korte tijd in Nederland. Tijdens hun verblijf staat hun leven in de wachtstand. “Ze gaan hier geen sociale contacten aan, zitten niet op een sport,” vertelt fotografe Annabel Oosteweeghel. “Ze willen zoveel mogelijk uren draaien.” Oosterweeghel maakte een fotoserie over de bewoners van het hotel. De foto’s zijn van 9 tot en met 19 juni te zien in strandpaviljoen De Zeester.
De serie kwam voort uit een opdracht. “Ik volgde een masterclass bij de Franse fotograaf Denis Darzacq in het Nederlands Fotomuseum. Hij gaf me een opdracht mee. Het mocht geen geënsceneerde fotografie zijn, volgens hem had ik me daarin genoeg bewezen in mijn serie Oblivious. Ik moest van hem laten zien dat ik ook spontaan kon fotograferen. Ik had alleen die avond om iets te maken. Ik herinnerde me het Strandhotel – een hotel in Noordwijk dat er aan de buitenkant oud en vervallen uit ziet. Ik vroeg me bij het passeren altijd af wat er zich achter de gevel zou afspelen. Die avond ben ik naar het hotel gegaan.”
“Ik kwam om half tien ’s avonds bij het hotel aan. Het leek helemaal verlaten. Alles was donker, alleen in de kelder brandde nog licht. Uit het half open raampje schalde discomuziek. Een Poolse jongen was aan het fitnessen. Hij had alleen een joggingbroek aan. Hij was heel gastvrij, liet me binnen en ik mocht mijn gang gaan.”
De volgende dag liet Oosteweeghel haar foto’s zien. “Darzacq reageerde positief en moedigde me aan om door te gaan met de documentaire fotografie. Dat heb ik gedaan, ik heb er een project van gemaakt.”
Oosteweeghel vroeg toestemming aan het management van het hotel, ook van Poolse afkomst, om de mensen te fotografen. “Daarna ben ik alle kamers af gegaan, heb ik overal aangeklopt. Ik wilde zien hoe de mensen hier leven, hoe ze het in Nederland hebben. De mensen worden via het uitzendbureau in het hotel geplaatst. Ze hebben kleine kamertjes, van 3 bij 4 meter, zonder keuken, waar ze een fors bedrag voor betalen. Het hotel is oud en vervallen, aan de binnenkant is verder niets meer gedaan.”
“Veel hotelgasten lieten me binnen. Wat ik zag stemde een beetje verdrietig. De mensen werken hard, willen zoveel mogelijk uren draaien. Hun leven staat hier in de wachtstand – ze draaien niet mee in de maatschappij, zitten niet op sport, gaan geen sociale contacten aan. Ze verlangen terug naar huis maar moeten eerst zoveel mogelijk geld verdienen. Ik trof vermoeide gezichten van mensen die hier passief in het leven staan. Naast werk bestaat er niets. Het bood me een kijkje in het leven van arbeidsmigranten dat we normaliter niet zien. Hardwerkende mensen, die er hier het beste van proberen te maken. Een beeld dat we meestal niet in de krant zien.”
Om het vertrouwen van de bewoners te winnen, was de fotografe ’s avonds vaak in het hotel aanwezig. “De mensen praten geen Nederlands en ik geen Pools. Jongeren praten wel Engels, maar verder is het met handen en voeten communiceren. Ik zat in de algemene ruimte wat te klungelen met mijn camera, zodat ik een vertrouwd gezicht zou worden. Als ik bij iemand naar binnen mocht om te fotograferen, dan was het ook makkelijker om bij anderen mijn gang te gaan.”
Het is niet alleen kommer en kwel in het hotel, er gebeuren ook mooie dingen. “Ik heb een mooi stel leren kennen, Hanna en Kasper, ze hebben elkaar ontmoet in het hotel. Ze zijn verliefd geworden. Een tijdje geleden zijn ze in Polen getrouwd.”
Smaakt dit project naar meer of gaat Oosteweeghel liever terug naar de geënsceneerde fotografie? “Het gaat me niet zozeer om de documentaire fotografie of geënsceneerde fotografie. Het gaat me om het vertellen van een verhaal. De manier waarop kan per project verschillen. Soms kunnen beide vormen ook door elkaar heen. Bijvoorbeeld wanneer je bij een project uitgaat van een gebeurtenis uit het verleden. Dan ontkom je niet aan ensceneren.” Meer informatie: www.annabeloosteweeghel.nl.
