De grens tussen Litouwen en Wit-Rusland was ooit een onbeduidende lijn op de kaart, totdat de Sovjet-Unie uit elkaar viel en Litouwen bij Europa ging horen. Nu is het grensgebied de scheidingslijn tussen twee culturen. Jasper Bastian maakte drie reizen naar dit grensgebied. In totaal verbleef hij er drie maanden. Zijn project, onder de naam A road not taken, werd zijn afstudeerproject voor de universiteit van Dortmund.
A small river marks the border in Pašalčis. The two painted stones designate the boundary of Lithuanian and Belarus territory. Pašalčis, Lithuania, 2016
Zijn beelden hebben weinig kleur, deels door de sfeer van de winter maar ook doordat Bastian de verzadiging van zijn analoge opnamen bewust laag hield. “De winter is de hardste tijd voor de mensen daar en dat wilde ik laten zien. De isolatie en de eenzaamheid is in de winter het meest zichtbaar.” Symbolisch voor de hele serie is een foto genomen in Pašalčis van een sloot met aan beide kanten een splinternieuwe grenspaal, een aan de Litouwse kant en een aan de Wit-Russische kant. De foto vertelt een klein verhaal van een grens, maar zegt tegelijkertijd veel over de grote grenzen die lopen tussen twee verschillende culturen en economieën. “Voor mij was die situatie surrealistisch, want binnen een meter loop je van Europa naar Rusland. De foto heeft voor mij ook de betekenis in de context van de brede discussie over migranten en de Europese grenzen.”
Hoe kwam Bastian op het idee om dit grensgebied als zijn onderwerp te nemen? “Hiervóór maakte ik in Kosovo mijn serie Across the river, over Mitrovica, een stad die op de grens ligt tussen Kosovo en Servië, aan de beide zijden van de rivier. Hierdoor ben ik geïnteresseerd geraakt in de problemen van grensgebieden. Er wonen mensen die door een grens gescheiden zijn en vol haat ten opzichte van elkaar leven. Mijn project ging ook over conflicten tussen nationale identiteiten.
A scene of everyday village life in Ažubenis, an ordinary, tiny border town. Ažubenis, Lithuania, 2016.
Wil je verder lezen? Bestel dan nummer Pf 3 van 2018 met meer werk van Photo Festival Leiden.