Crowdfunding voor een fotoboek

Als fotografen maken wij graag beelden die er toe doen. Afhankelijk van de tak van fotografie maken we die beelden voor volgers van het nieuws of voor specifieke opdrachtgevers. Internet en social media hebben er voor gezorgd dat we ons werk kunnen delen met de hele wereld. Maar dit heeft ook nadelen. Internet is vluchtig: gemaakte beelden worden snel vergeten en ze zijn niet tastbaar. Hoe anders is dat als je als fotograaf je werk terugziet in een boek.

Door Werner Pellis

Een boek maken is duur en risicovol. Je hebt al snel een investering nodig van tienduizend euro en de vraag is maar of je genoeg mensen gaat vinden die je boek willen kopen. Daarnaast is de verkoop van boeken de laatste tientallen jaren een stuk minder geworden. Buiten grote namen als Erwin Olaf en Anton Corbijn zijn uitgevers heel wat voorzichtiger geworden met het uitgeven van fotoboeken. Een fotoboek uitgeven is een behoorlijk financieel risico. Een manier om dat risico te beperken en het proces zelf meer in de hand te hebben is het crowdfunden van een boek. De meeste lezers zullen weten wat dit is, maar hieronder zal ik er wat specifieker op ingaan.

Blijvende waarde
Crowdfunden is een alternatieve manier om een project te financieren. Het idee erachter is dat een heleboel kleine investeerders een project mogelijk maken. Er zijn talloze platforms waarop je je crowdfundproject kunt plaatsen. Internationaal is Kickstarter (kickstarter.com) een bekend bijvoorbeeld. In Nederland kun je als fotograaf terecht bij Voor de kunst (voordekunst.nl), maar ook bij diverse platforms die op het mkb gericht zijn en niet specifiek voor fotografen bedoeld zijn.

Iemand die veel ervaring heeft met het realiseren van boeken via een crowdfundingplatform is Martijn van de Griendt. Hij heeft in de laatste acht jaar zes boeken via crowdfunding uitgegeven en mag dus best een expert genoemd worden. “Ik wil graag boeken maken, boeken zijn blijvend. Een krant ligt een dag na verschijnen in de kattenbak, een tijdschrift blijft wat langer op de salontafel liggen, maar verdwijnt na een tijdje ook. Een boek heeft een meer blijvende waarde.”

Kamasutra
Naast het feit dat crowdfunden een manier is om je boek mogelijk te maken, is de crowdfundcampagne ook een marketingtool op zich. Om het benodigde bedrag bij elkaar verzameld te krijgen zul je jezelf in de kijker moeten spelen en dat kan je op diverse manieren doen. Het is verstandig om op zoveel mogelijk manieren content te creëren. Denk daarbij aan e-mailmarketing, berichten op social media en video’s. Afhankelijk van het soort boek dat je maakt kun je een deel van je promotie richten op een specifiek publiek dat misschien niet zo geïnteresseerd is in fotografie op zich, maar wel in het onderwerp waar je fotoproject over gaat. Twijfelindo is een fotoboek van Armando Ello met portretten en interviews van mensen die Indische roots hebben, maar er niet Indisch uitzien. De kopers van het boek waren niet alleen fotografieliefhebbers, maar ook geïnteresseerden uit de Indische gemeenschap.
Als je op een crowdfundplatform een campagne aanmaakt, zorg je natuurlijk allereerst voor een wervende tekst over je boek en een uitleg waarom mensen zouden moeten doneren om juist jouw boek gerealiseerd te krijgen. Daarnaast geef je aan welk bedrag je nodig hebt. Vergeet ook niet een video op te nemen waarin je jezelf voorstelt en het project toelicht. Met een video waarin je zelf te zien bent maakt je het veel persoonlijker en hiermee werk je ook aan een stuk personal branding van jou als fotograaf. “Denk ook goed na wie je boek gaat kopen na de crowfunding”, zegt Martijn van de Griendt. “Hebben alle potentiële verkopers je boek al gekocht of denk je dat er nog mensen zijn die je boek willen verkopen na de crowdfunding. Van mijn eerste gecrowdfunde boek heb ik duizend exemplaren laten drukken. Dat bleek veel te veel. Dat had wellicht te maken met dat het boek ging over Kamasutra-beurzen: geschikt voor onder de salontafel maar niet voor erop. Het is dus raadzaam om goed in te schatten hoeveel je verkoopt”, besluit hij.

Juiste snaar
Tijdens de looptijd van de campagne is het zaak om je project onder de aandacht te houden zolang de crowdfundcampagne duurt. Nu ga je de content publiceren die je tijdens de voorbereiding hebt gemaakt. Je zorgt dat je onder de aandacht blijft. Dit kan als een vliegwiel gaan werken. Als je project een voor veel mensen aansprekend onderwerp heeft, zullen je social mediaberichten gedeeld gaan worden. Weet je de juiste snaar te raken dan kunnen lokale media of vakmedia (afhankelijk van je project) aandacht besteden aan je crowdfundacties. Zo bereik je enerzijds een publiek dat geïnteresseerd kan zijn in je boek en een bijdrage wil leveren aan je crowdfundactie, anderzijds is het promotie voor jou als fotograaf. Die belangstelling kan zich ook weer in opdrachten terugbetalen.
Maar pas op! Te veel publiciteit tijdens de crowdfunding kan ook tegen je werken. “Media besteden vaak maar éénmaal aandacht aan je boek”, vertelt Van de Griendt. “Je wilt ook nog aandacht voor je boek bij het verschijnen. Overigens zal publiciteit zich niet altijd terugbetalen in verkochte boeken. Een interview in De wereld draait door leverde Martijn van der Griendt niet significant meer verkochte boeken op. Wel was het goed voor zijn naamsbekendheid als fotograaf.

Aftersales
Heb je je streefbedrag gehaald, dan kun je je project gaan realiseren. Denk niet te licht over deze fase van het project. Ik heb het dan niet over het maken van de foto’s, maar over je aftersales. Zorg dat je contact houdt met de mensen die gedoneerd hebben aan je project. Houd ze op de hoogte van de ontwikkelingen en de voortgang en betrek ze ook weer bij het lanceren van je boek. Want ook dat is weer een moment waarop je jezelf als fotograaf kunt profileren: in de media, via je oorspronkelijke netwerk, maar ook via je netwerk dat je inmiddels hebt uitgebreid met je donateurs.

Martijn van de Griendt is een echte boekenliefhebber. “Ik vind boeken leuk. Ik pak ’s avonds graag een fotoboek om in te kijken. Ik heb nu alweer zin om mijn volgende boek te gaan maken.”

Mocht je de komende tijd meer willen weten over BRANDING, neem dan nu een abonnement op Pf Fotografie Magazine! Ga naar: www.pf.nl/aanbieding-2