Spiegelloos en professioneel: Canon EOS R5
Canon heeft zijn trouwe professionele gebruikers lang laten wachten op een professionele, spiegelloze camera. Maar nu is hij er eindelijk en het was het wachten waard. De Canon EOS R5 heeft een gloednieuwe sensor, ingebouwde beeldstabilisatie en hij is razendsnel. Als kers op de taart heeft hij videomogelijkheden die we nog niet eerder gezien hebben in een hybride camera. Al moet je de EOS R5 misschien niet kopen als video je belangrijkste bezigheid is.
Voor veel professionele Canon gebruikers was het qua camera’s de afgelopen jaren een beetje afzien. Sony bracht bijna ieder jaar een nieuwe spiegelloze camera met full frame sensor op de markt en ieder model was weer beduidend beter dan het vorige. Veel Canon fotografen speelden tenminste met het idee om hun spiegelreflexcamera’s in te ruilen voor zo’n sexy spiegelloos model met ingebouwde beeldstabilisatie, geavanceerde autofocus en fantastische beeldkwaliteit. Canon liet met de komst van het EOS R systeem zien dat het niet ongevoelig was voor de druk van de concurrentie. Maar het wachten was op een spiegelloze camera die kon wedijveren met de topmodellen van Sony en die een volwaardige vervanger kon zijn van de Canon EOS 5D Mark IV. Dat die zou komen, was duidelijk. Geweldige RF-objectieven als de RF 28-70mm f/2.0L USM of de RF 50mm f/1.2L USM waren duidelijk niet primair bedoeld voor de EOS R of EOS RP. Maar de vraag bleef maar steeds: wanneer? Het antwoord is: nu.
Ergonomie
De EOS R5 is een stuk kleiner dan de EOS 5D Mark IV, maar ligt desondanks nog steeds perfect in de hand dankzij de royale grip. De touchbar van de eerste EOS R heeft plaats gemaakt voor een meer traditionele joystick die fijn werkt, maar vreemd genoeg uit staat als je de camera uit de doos haalt. Ook de vierweg-controller van de EOS R heeft het niet gered. De EOS R5 heeft gewoon weer een instelwiel, net als de EOS 5D modellen. Het scherm boven op de camera met alle opname-informatie is op de R5 wel gebleven. De fraaie zoeker heeft 5,7 miljoen beeldpunten en een resolutie van 1600×1200 pixels. De zoekervergroting is instelbaar. Hierdoor kunnen ook brildragers altijd het hele beeld overzien. Het aanraakgevoelige scherm heeft 2,1 miljoen beeldpunten en kan ook worden gebruikt voor het selecteren van een autofocusveld. De EOS R5 heeft bijna vanzelfsprekend een microfoon- en koptelefoonaansluiting, een micro-HDMI poort en een USB-C poort waarmee de camera kan worden geladen. Als professioneel model beschikt de EOS R5 eindelijk over twee kaartsleuven. De een voor SD-kaarten en de ander voor CFexpress type B. Die laatste is nodig om in hoge resolutie te kunnen filmen. De camera heeft zowel 2.4 als 5Ghz wifi voor snelle overdracht van bestanden. De als accessoire verkrijgbare grip biedt desgewenst nog een bekabelde internetverbinding.
Snelheid en resolutie
Het hart van de camera is de nieuwe 45 megapixel sensor met antialiasfilter. Dat antialiasfilter zorgt voor een klein verlies aan scherpte, maar vermindert tegelijk ook het optreden van moiré. Wie geregeld mensen fotografeert in pakken of jurken met fijne patronen in de stof, zal dat kunnen waarderen. Het is een goede sensor die qua scherpte en dynamisch bereik kan wedijveren met 40 tot 50 megapixel sensoren van de concurrentie. Wat de EOS R5 uniek maakt, is dat de camera op volle resolutie, in raw en jpeg, kan fotograferen met 20 beelden per seconde. De EOS R5 is ook de allereerste full frame Canon met ingebouwde beeldstabilisatie. In combinatie met de RF 24-105 f/4L IS USM claimt Canon een winst van 8 stops aan beeldstabilisatie. Het systeem in de body alleen zou goed moeten zijn voor zo’n zeseneenhalve stop. In de praktijk konden we met de RF 85mm f/1.2L nog ragscherpe opnames maken bij 1/10e seconde en acceptabele opnames bij 1/5e seconde. Dat lijkt lang geen 6 stops, maar op een 40 megapixel sensor gaat het oude regeltje van 1 : brandpuntsafstand niet meer op en heb je al bij 1/80e seconde beeldstabilisatie nodig voor een optimaal resultaat. De ingebouwde beeldstabilisatie kan niet alleen samenwerken met de stabilisatie in de Canon objectieven, maar kan ook worden aangevuld met elektronische stabilisatie op de sensor. Video-opnames uit de hand zien er hierdoor heel trillingsvrij uit en het systeem werkt ook mooi tijdens pannen met de camera. De Dual Pixel AF van de EOS R5 is snel en trefzeker en biedt naast gezichts- en oogherkenning nu ook Animal-AF. Dat maakt het fotograferen van dieren een stuk makkelijker. Ook voor filmers is dit een van de beste autofocussystemen. Het verleggen van de scherpte tijdens een filmopname is een kwestie van het aantikken van een ander autofocuspunt en de snelheid waarmee de camera een focus pull maakt is instelbaar.
Video
Voor fotografen is dit met afstand de beste camera die Canon ooit gemaakt heeft. Toch waren het in aanloop naar de introductie vooral de gelekte videomogelijkheden die de aandacht trokken. Omdat de EOS R5 in 8K kan filmen, en dan ook nog eens in raw, werd de verwachting gewekt dat dit de ultieme hybride camera zou zijn. Die verwachting maakt de EOS R5 maar ten dele waar. Ja, de camera beschikt over 8K 12-bit raw video en de kwaliteit ervan is verbluffend. De camera kan ook filmen in 4K HQ, zonder lineskipping, in 10 bit 4:2:2. En ook in die stand zijn de scherpte en detaillering fantastisch. De mogelijkheid om dit allemaal intern op te nemen, zonder de noodzaak van een externe recorder maakt de prestaties van de EOS R5 nog indrukwekkender. De camera kent echter ook een paar beperkingen. Een ervan is het dynamisch bereik. De Canon EOS R5 beschikt enkel over Canon Log 1. En dat zorgt in de videostand voor een lager dynamisch bereik dan de sensor kan leveren. Dat is eventueel op te lossen met een firmware upgrade met Canon Log 2 of 3. Een serieuzer probleem is dat de Canon EOS R5 in deze standen snel warmer wordt en zichzelf na enige tijd uitschakelt. Canon heeft een lijst met tijden die aangeven hoe lang je in welke stand bij kamertemperatuur kan filmen. Die tijden kloppen. En dan lijkt het probleem mee te vallen. Een shot van 20 minuten in 8K raw lijkt lang genoeg. Waar je tijdens een dag filmen echter tegenaan loopt, is dat de camera ook al opwarmt als hij aan staat. Dus alle tijd die je nodig hebt om het beste standpunt en de juiste beelduitsnede te bepalen, geluid in te stellen, focuspulls uit te proberen en te wachten op de juiste actie in beeld vermindert de tijd dat je kan filmen. En als een bepaalde take dan nog eens een paar keer over moet, dan wordt de daadwerkelijke opnametijd een stuk lager. Is de camera eenmaal warm, dan duurt het ook nog eens een behoorlijke tijd voor je weer een klein beetje kan filmen. Dat wil niet zeggen dat de EOS R5 helemaal onbruikbaar is als videocamera. In standaard 4K tot 30 beelden per seconde in fullframe en in 4K in de APS-C stand heeft de camera bijvoorbeeld geen problemen met overmatige opwarming. Standaard 4K zorgt wel voor een iets mindere beeldkwaliteit vanwege lineskipping. In de APS-C stand wordt het 4K beeld gemaakt van een oversampeled 5.1K beeld en is de kwaliteit prima. Het betekent wel dat de objectiefkeuze natuurlijk moet worden aangepast aan de 1,6x crop.
Filmen kan dus wel met de EOS R5 en de camera biedt een proeverij van 4K en 8K standen in hoge kwaliteit voor wie wil zien wat de toekomst gaat brengen. Voor fotografen die nog werken met een 5D-model, is de EOS R5 een enorme sprong voorwaarts. De combinatie van resolutie, dynamisch bereik, snelheid, beeldstabilistatie en Dual Pixel AF II over het hele beeldveld maakt de R5 tot een veel betere camera. En het is ook nog eens de enige professionele camera waar niet alleen de EF-objectieven, maar ook de nieuwe en uitstekende Canon RF-objectieven op passen. Niet over nadenken. Doen.
Dit artikel wordt je aangeboden door Pf. Het verscheen in Pf #5. Wil je meer over technische zaken lezen, neem dan een abonnement op Pf.