Reconstructie van de laatste huwelijksjaren
Het boek ‘Taking Off. Henry my Neigbor’ van Mariken Wessels heeft bij het festival Les Rencontres de la Photographie in Arles de Author Book Award voor het fotoboek gewonnen. Het boek kwam tot stand naar aanleiding van een gift van vrienden. “Ik heb een tijdje in New York gewoond. Via vrienden kreeg ik daar een archief vol foto’s in handen.” De foto’s zijn gemaakt door Henry en onderwerp is Martha, zijn vrouw. Van haar maakte hij een groot aantal naaktfoto’s.” Het boek laat de laatste jaren van een huwelijk zien, een zorgvuldige reconstructie van twee levens.
Mensen en hun leven staan centraal in haar fotoboeken. Mariken diept de karakters daarbij zoveel mogelijk uit, bouwt het verhaal laagje voor laagje op. Waarschijnlijk heeft dat te maken met haar achtergrond – ze was actrice. “Voor een rol moet je iemand leren kennen. Z’n gedrag, tics en waar hij vandaan komt.”
In het boek Taking Off draait het om Martha en Henry. “Ik wilde hen in hun waarde laten. Dat was een uitgangspunt bij het maken van het boek. Henry is geobsedeerd door zijn vrouw, zo blijkt uit de foto’s. Maar de foto’s zijn niet onder dwang genomen. Uit de beelden spreekt een soort onvermogen om echt contact te maken. Hij zet zijn vrouw op een voetstuk. Martha is een heel gewone vrouw, zeker niet de allermooiste. Toch is ze prachtig. Bovendien heeft ze uiteindelijk de moed om weg te lopen.”
Ondanks alle naaktfoto’s is het geen pornografisch boek. “Wanneer Martha een oogverblindende schone zou zijn, had ik een ander boek moeten maken. Het is eerder intiem. Bovendien is het beeld soms schrijnend. Want vindt Martha het wel echt leuk? En had Henry niet liever op een andere manier aandacht aan het huwelijk kunnen besteden? Had het dan beter afgelopen?”
Triologie
Taking Off vormt samen met ‘Queen Ann.PS. Belly cut off’ en ‘Elisabeth – I want to eat’ een soort trilogie. “Deze reeks boeken is gebaseerd op het leven van mensen die een worsteling doormaken, zoekende zijn of naast de maatschappij staan. Ook de vormgeving en opmaak van de boeken lijkt op elkaar.”
Maar soms ontstaat een fotoboek ook uit een persoonlijke zoektocht. In ‘WHO’ staat een overleden dierbare centraal. “Na zijn dood had ik helemaal geen foto’s van hem. Ik heb toen een zoektocht gedaan op Google om toch beelden van hem te krijgen. Daarbij ben ik bijvoorbeeld gaan zoeken naar foto’s van soortgelijke flats. Ook heb ik gezocht naar spullen die hij in zijn flat had staan. Van deze beelden heb ik een boek gemaakt.”
In dergelijke zoektochten gaat Mariken helemaal op. “Ik heb natuurlijk mijn eigen leven met kinderen enzovoorts. Dat gaat gewoon door. Eenmaal in mijn atelier duik ik helemaal in het verhaal. Aan de wanden hangen foto’s en plaatjes van het project. Ik word er dus helemaal door omringd.”
Haar laatste boek is binnenkort te zien in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Vanaf 26 augustus is daar een expositie van de best verzorgde boeken van 2015. Een jury heeft 50 boeken geselecteerd met de beste of mooiste vormgeving, waaronder het boek van Mariken.
Ook maakt ze kans op een LEAD Award, een prijs die in september in Hamburg in het Haus der Photographie wordt uitgereikt. Vanaf 24 augustus vindt daar tevens een expositie plaats. Meer informatie: www.marikenwessels.com.