Na drie jaar procederen heeft de rechtbank Amsterdam op 10 juni 2015 uitspraak gedaan in het sinds 2011 lopende geschil tussen Pictoright, een collectieve beheerorganisatie van beeldmakers, en het Stadsarchief Rotterdam inzake inbreuk op het auteursrecht door het online publiceren van beschermd beeldmateriaal. Het Stadsarchief ontkent de inbreuken niet, maar is van mening dat het vonnis – voor erfgoedinstellingen als het Stadsarchief – te weinig recht doet aan de huidige complexe digitale realiteit. Het Stadsarchief heeft daarom besloten beroep aan te tekenen tegen de uitspraak.
Een archiefinstelling is geen pakhuis, maar een schatkamer waarvan de overheid vindt dat de inhoud aan een zo breed mogelijk publiek moet worden getoond. Bewaren zonder benutting heeft weinig zin. De beeldbank (online catalogus) van het Stadsarchief Rotterdam voorziet in een enorme behoefte. Juist om de rechthebbenden te beschermen tegen ongeoorloofd gebruik worden beelden in lage resolutie gepresenteerd en is aan rechthebbenden – voor zover bekend – om toestemming gevraagd. Met 120.000 beelden in de beeldbank is inbreuk op auteursrecht nooit volledig uit te sluiten. Het Stadsarchief heeft zich bereid getoond om bij inbreuken alsnog het beeld direct te verwijderen dan wel een regeling te treffen.
Pictoright wil dat het Stadsarchief een commerciële licentie afneemt van minimaal € 10.000 per jaar voor een collectieve toestemming van de bij Pictoright aangesloten rechthebbenden. Voor andere rechthebbenden wil Pictoright een vrijwaring tot een bepaald bedrag afgeven. Dat komt neer op een verzekering die geen volledige zekerheid biedt. Gekeken naar de samenstelling van de Rotterdamse beeldbank vertegenwoordigt Pictoright slechts een klein percentage rechthebbenden. Het gaat bijvoorbeeld om kunstenaars als Dali, waarvan afbeeldingen voorkomen op tentoonstellingsaffiches van Boymans van Beuningen die het Stadsarchief in huis heeft, een plaatje in een plaatje.

Beeldbank op zwart

Gezien de door de rechtbank opgelegde dwangsom (bij iedere volgende inbreuk verbeurt het Stadsarchief een dwangsom  van € 1.000, vermeerderd met € 200 per dag tot een maximum van € 500.000) kan het Stadsarchief geen enkel risico nemen. Daarom is besloten de gehele beeldcollectie van de website te halen. De consequentie hiervan is dat gebruikers voor het raadplegen van de collectie naar de studiezaal van het Stadsarchief (Hofdijk 651) zullen moeten komen, waar ze overigens van harte welkom zijn.
Het Stadsarchief zal stapje voor stapje bewezen rechtenvrij materiaal weer online zetten. Het Stadsarchief kan op dit moment niet voorspellen hoeveel tijd dit met zich mee zal brengen.

Stadsarchief Rotterdam

Het Stadsarchief is het openbare geheugen van Rotterdam en draagt de zorg en kosten voor de zorgvuldig bewaring (klimaatbeveiligde depots) van archieven en collecties. Het Stadsarchief heeft geen winstoogmerk en stelt iedereen in de gelegenheid om historische informatie te zoeken en te vinden.