Er is een groot aantal programma’s te krijgen waarmee de fotograaf zijn workflow kan regelen, van het binnenhalen en archiveren tot het bewerken en printen of afleveren van de foto’s. Voor professioneel gebruik komen er drie in aanmerking, waarbij meteen gezegd moet worden dat er nog veel meer programma’s zijn, waarvan verschillende heel eigen kwaliteiten kunnen hebben, of eigenschappen die ze voor sommige gebruikers erg handig maken. Zo is het programma Digital Photo professional van Canon gewoon gratis, en maakt Nikon’s Capture NX2 gebruik van de prachtige U-point technologie van NIK. En zo zijn er nog veel meer programma’s te koop. Drie programma’s lijken op dit moment echter een combinatie professionele kwaliteit, reputatie en mogelijkheden te bieden die een vergelijking tussen de programma’s rechtvaardigt. Dat zijn Adobe Photoshop Lightroom4, Apple’s Aperture 3.4 en Phase One’s Capture One Pro7. Die laatste heeft met versie 7 nu ook een echt archief gedeelte gekregen, waarmee de belangrijkste onderdelen in alle drie programma’s overeenkomen. De vergelijking zal een serie artikelen op de Pf website omvatten, dat biedt meer ruimte dan een artikel in het tijdschrift zelf. Er kan dus op veel meer details ingegaan worden. Naast de reeks mogelijkheden van elk programma gaat het natuurlijk uiteindelijk om de vraag of de kwaliteit van de foto’s van de verschillende programma’s gelijkwaardig is, of dat één van de programma’s duidelijk beter of slechter is. Dat is ook meteen één van de lastigste zaken om te vergelijken omdat alle programma’s enorm veel instellingen kennen die invloed op het eindresultaat hebben en het aantal combinaties erg groot is. Een vergelijking zal dus altijd de beperking hebben van de gekozen instellingen waarbij natuurlijk voor elk programma gezocht wordt naar de optimale instellingen. Daarnaast is optimale kwaliteit natuurlijk maar gedeeltelijk meetbaar, de smaak van de fotograaf speelt ook een grote rol, en dat geldt nog veel meer voor de omgang met het programma, de gebruikersinterface dus. Ben je aan een bepaald programma gewend, dan is in eerste instantie elk anders werkend programma natuurlijk onhandig.

Verschillen

De echte beperking van Aperture is natuurlijk dat het enkel op Macintosh computers functioneert. Daarnaast bieden de drie programma’s vrijwel dezelfde opties, hoewel die wat betreft uitwerking en mogelijkheden natuurlijk nog wel flink verschillen. Eigenlijk mist CaptureOnePro7 vooral de optie om fotoboeken te maken en om foto’s direct naar sites als Flickr te versturen. Echt erg lijkt me dat niet, er zijn meer dan voldoende opties om dat te doen zonder dat dat direct aan je fotoarchief gekoppeld is. Daar staan weer enkele uniek opties tegenover die dit programma te bieden heeft, zoals het focus mask waarmee de scherpte zichtbaar gemaakt wordt en de mogelijkheid om speciale correctie bestanden te maken voor opnames die met complexe verstellingen van een technische camera gemaakt zijn. Dat is een logisch gevolg van de achtergrond van CaptureOne als programma voor het verwerken van opnames van achterwanden.
De ondersteuning voor al de verschillende RAW formaten is ook een belangrijk aspect, hoewel voor fotografen die net één van de nieuwste camera’s gekocht hebben waarschijnlijk belangrijker dan bij gebruikers van een wat oudere camera. Elk van de software makers heeft zich het probleem op de hals gehaald van steeds maar weer nieuwe camera’s die gemaakt worden en waarvan vervolgens de net iets andere bestanden dan weer ondersteund moeten gaan worden. Daarom krijg je bij elk van de programma’s regelmatig een update om die extra ondersteuning toe te voegen. Alleen bij Apple worden die nieuwe camera’s ondersteund door het OS zelf, de updates zijn dan systeem updates, Aperture gebruikt die nieuwe mogelijkheden vervolgens gewoon. Adobe is de enige partij die een eigen RAW formaat, het DNG formaat, heeft ontwikkeld en dat ook volledig ondersteunt. Andere programma’s worden als het al gebeurt in elk geval pas iets later aan de nieuwe mogelijkheden van het DNG formaat aangepast.