Review – Op de testbank: Leica M (type 240)
Het fotograferen met een meetzoekercamera is een speciale manier van werken, het vraagt ook om gewenning aan het systeem, en je moet leren omgaan met de beperkingen die zo’n optisch-mechanisch systeem om scherp te stellen je biedt. De combinatie van een mechanisch gekoppelde meetzoeker met een digitale camera is op zich een vreemde, maar met deze derde versie, na de M8 en de M9 waarvan vooral de eerste veel kritiek te verduren kreeg, is het systeem op een nieuw niveau gekomen, vooral doordat er enkele beperkingen zijn opgeheven door niet meer uitsluitend op het meetzoeker systeem te bouwen, maar nu ook Live-view als optie te gebruiken voor het scherp stellen en kadreren. En als logische gevolg van die Live-view optie is het nu ook mogelijk om Full-HD video-opnames te maken met de Leica M.
De 35 mm full-frame sensor levert bestanden met 24 miljoen pixels, naar keuze als DNG raw formaat, dan wel als JPEG bestanden. Die laatste kunnen ook kleiner zijn, en ze kunnen worden beïnvloed met smaakinstellingen voor contrast en kleurverzadiging. Persoonlijk vind ik JPEG volstrekt overbodig, maar de kopers krijgen zo meer keuzes en menu instellingen. De ISO-gevoeligheid loopt van ISO 200 tot 3200, en kan aan beide uiteinden van het bereik nog een stop worden opgeschoven. En zelfs de hoogste waarde, ISO 6400, is goed bruikbaar. Er is uiteraard wat ruis zichtbaar, maar het lijkt me geen probleem. Natuurlijk zijn de kleuren bij ISO 200 schoner en de kleinste details beter zichtbaar, maar dat geldt voor elke camera. Je kunt wat opnames gemaakt van de testkast bij verschillende gevoeligheden hier in volle resolutie bekijken. De nieuwe sluiter is weer stiller geworden en ook sneller, met 1/4000 ste als kortste sluitertijd en een flitssynchronisatie die nu bij 1/180 ste seconde ligt. De sluiter is volledig elektronisch gestuurd, want bij het uit de sluimerstand komen van de camera hoor je de sluiter geactiveerd worden, net als bij het aanzetten. Dat laatste kost ongeveer één seconde, wat een beetje lang is, maar ook het uit de sluimerstand gaan kost ongeveer een seconde. Dat is soms hinderlijk als je heel snel een foto wilt maken. De enige oplossing is het uitzetten van die sluimerstand, wat niet kan. Dus moet je er aan wennen, elke keer wanneer je een foto wilt maken eerst en meteen even de ontspanknop aan te raken zodat de camera wakker wordt.
Het toevoegen van de Live-view techniek levert nieuwe mogelijkheden op. Er zijn adapters voor de oude Leica R(eflex) objectieven waarmee tele- en zoomobjectieven binnen het bereik van de M camera komen. Het bestaande M macro-objectief zal binnenkort in een aangepaste versie op de markt komen en dan wel tot 1:1 instelbaar zijn. De Live-view kent de optie om in te zoomen voor heel nauwkeurig scherpstellen, en ook focus-peaking is een keuzemogelijkheid. In plaats van het scherm achterop kan als extra ook een elektronische zoeker gebruikt worden die met een verwijzing naar het verleden als Visoflex zoeker op de markt wordt gebracht. Voor het starten en stoppen van de video-opnames is een apart en klein knopje naast de gewone ontspanknop aanwezig, en het is ook mogelijk om tijdens de video-opname foto’s te maken.
Naast de Visoflex zijn er ook handgrepen als uitbreiding, waaronder één met een ingebouwde GPS ontvanger. De bodemplaat die verwijderd moet worden om de accu of de geheugenkaart te wisselen is wat gewijzigd, echt fundamenteel gewijzigd is de plaatsing van de statiefaansluiting, nu rechtstreeks in de camera, met een opening in de bodemplaat. Ook het verlichten van de verschillende kaders voor het aangeven van de beelduitsnede voor de verschillende brandpuntsafstanden is gewijzigd, er wordt nu LED verlichting toegepast, met als extra optie om de kleur te schakelen van wit naar rood. Hierdoor is het vooraanzicht van de Leica M ook echt veranderd, het ‘raam’ voor het inspiegelen van die kaders is verdwenen. De nieuwe M is een genot om mee te fotograferen, op één ontwerpfout na. Dat betreft het systeem waarmee je de belichtingscorrectie instelt. Daarvoor moet tegelijk een knopje aan de voorkant ingedrukt gehouden worden en aan het instelwiel achterop gedraaid. Dat gaat dus niet. Het lijkt me dat er in de firmware van de camera best een aanpassing aan de werking van deze knopjes te maken is waardoor het wel een werkbare optie wordt.
Summilux
Als objectief was de M voorzien van een 50mm Summilux f/1.4, in de zware chroom uitvoering, de ook verkrijgbare zwarte weegt beduidend minder. Wanneer het over de beeldkwaliteit van de M gaat, gaat het natuurlijk over de objectieven en dit objectief lijkt op eenzame hoogte te staan. Het centrum is eigenlijk bij de volle opening al zo goed als mogelijk, de randen en hoeken zijn dan al heel goed, en trekken bij. Bij f/5.6 is de perfectie over het hele beeld te vinden. Dat maakt het werken met het objectief erg prettig, maar nauwkeurig scherpstellen is ook nodig, want elke afwijking zie je direct. Alleen wanneer je wat verder weg scherp stelt krijg je wat hulp van de scherptediepte, anders moet het gewoon goed gegaan zijn met het scherp stellen, waar de meetzoeker op zich geen moeite mee heeft.
Waarde
Als professioneel gereedschap zit de Leica in de bovenste prijsklasse. Hoewel het verschil met de top van de reflexmarkt veel kleiner is dan voor de digitale tijd. En door het aanpakken van enkele beperkingen is de M ook beter inzetbaar geworden. Maar het belangrijkste voor de gebruikers is volgens mij dat het fotograferen met zo’n camera past bij hun manier van kijken en werken. Dat is een gevoel dat niet zo eenvoudig te beschrijven is, en het kost tijd om het te leren ervaren.
De foto’s in onderstaande gallery zijn ook in hogere resolutie te bekijken.
