Nikon Capture NX-D

Nikon Capture NX-D

Een eigen RAW-bestandsformaat vraagt om eigen software om die opnames te verwerken. Van Nikon zijn er al jarenlang twee programma’s beschikbaar: het gratis ViewNX en het betaalde Capture NX2. Ondanks wat beperkingen was dat laatste programma heel interessant omdat het gebruik maakte van de NIK U-point techniek om automatisch maskers aan te maken die de lokale aanpassingen heel natuurlijk lieten werken. NIK is nu van Google, en kennelijk liep het contract voor het gebruik van deze techniek af, vandaar dat er nu het nieuwe en gratis Capture NXD is uitgebracht. Het grote verschil met de vorige versie is het ontbreken van de NIK techniek, bestanden die met die techniek zijn aangepast kunnen niet verder bewerkt of zelfs geëxporteerd worden door deze nieuwe software. Alleen door eerst die aanpassingen te verwijderen kan je er weer wat mee. Hierdoor worden de gebruikers van Capture NX2 met een grote verzameling aangepaste NEF bestanden opgezadeld met een probleem, vergelijkbaar met het probleem dat de gebruikers van Aperture mogelijk zullen hebben.
 

Camera-instellingen

Het handige van de software van een cameramaker is dat alle instellingen die je bij de opname in de camera hebt gekozen worden herkend en toegepast op het RAW-bestand, maar je kunt ze natuurlijk allemaal wijzigen. In Capture NXD is dat ook het geval, met name de witbalans en de Picture Control instellingen kunnen aangepast worden, daarnaast zijn er nog aanpassingen mogelijk met gereedschappen, zoals een curve, die je niet in de camera zelf aantreft.
 

Ruisonderdrukking

 

Geduld, dat moet je wel hebben wanneer je bij extreme opnames de ruis te lijf wilt gaan. Het resultaat is dan wel bevredigend, maar het nadeel van de erg trage voorvertoning van met name het verwijderen van de kleurruis in de hoogste kwaliteit is dat je nauwelijks instellingen kunt uitproberen, even schuiven naar een wat hogere waarde, en dan weer een minuut wachten op het resultaat, dat werkt niet echt goed. Je zult dus voor dergelijke camera instellingen één keer een waarde moeten bepalen, en die dan voortaan toepassen, en opslaan en inlezen van instellingen is geen probleem.
 

Chromatische afwijkingen

Wat de Nikon Capture NXD software wel mooi doet is het verwijderen van chromatische afwijkingen. Ook dit is een tijdrovend rekenwerkje voor de computer, maar het lijkt zo op het eerste gezicht wel mooier te werken dan de tamelijk simpele, maar ook meestal wel efficiënte methode van Adobe waarbij gewoon kleurbereiken van hun verzadiging worden ontdaan. Komt die kleur ook echt voor in je foto dan heb je een probleem. Bij de Nikon Capture NXD software wordt onderscheid gemaakt tussen laterale en longitudinale chromatische afwijkingen. De laatste komen alleen voor bij heel lichtsterke objectieven bij grote werkdiafragma’s. Ook het wegwerken van die kleurafwijkingen kost wat tijd, maar het gebeurt wel.
 

Picture Control

Onder Picture Control vind je een aantal instellingen voor bijvoorbeeld contrast en verzadiging. Dat zijn allemaal zaken die je op zich handiger achteraf kunt kiezen, je ziet dan immers op je beeldscherm wat het effect ervan is. Maar wanneer je in JPEG opneemt kun je proberen met dit systeem om te leren gaan om je foto’s aan te passen aan de omstandigheden waaronder je fotografeert. En omdat de instellingen ook werken bij het opnemen van video kan je ook daarvoor instellingen maken, tenzij alles achteraf professioneel wordt ge-edit, dan kies je voor een instelling met laag contrast en een lage verzadiging, bij de nieuwe D810 wordt daarvoor zelfs een speciale instelling meegeleverd.
 

Opslaan

De aanpassingen worden opgeslagen in aparte bestandjes. Dat is op zich geen probleem, je moet de foto’s niet meer verplaatsen, dan wordt de link tussen foto en aanpassingen mogelijk verbroken. En uiteraard, je zit weer vast aan het programma om die aanpassingen ook toe te passen op het RAW-bestand. Maar dat is een algemeen probleem, het geldt voor elk programma waarmee RAW-bestanden worden verwerkt, de manier waarop de aanpassingen worden gedaan en opgeslagen is gebonden aan de gebruikte software. Dat blijft, welk programma je ook gebruikt, een potentieel probleem voor een archief met RAW-bestanden.
 

Overstap

 
Als je een groot aantal NEF-bestanden hebt die zijn aangepast met de U-points van de NIK techniek uit Capture NX2 zit je nu dus met de vraag hoe daar mee om te gaan. Voorlopig werkt Capture NX2 natuurlijk gewoon nog, hoewel er geen updates voor de nieuwste camera’s meer uitkomen, de D810 wordt al niet meer ondersteund bijvoorbeeld. De rigoreuze oplossing, die je altijd nog kunt kiezen, is om alle aangepaste NEF-bestanden als JPEG te exporteren. TIFF mag van mij ook, maar neemt zinloos veel ruimte in. Je hebt dan in elk geval de aangepaste versies in een universeel bestandsformaat dat je vrijwel overal voor kunt gebruiken. Maar je hebt ook de ongewijzigde NEF-bestanden nog, en als daar behoefte aan is kun je die in een ander programma helemaal opnieuw gaan aanpassen, dat lijkt me alleen zinvol als dat echt nodig is, voor je zelf, of omdat iemand er voor betaalt. En tenslotte is het niet uit te sluiten, hoewel misschien ook niet zo waarschijnlijk, dat iemand een vertaal programma schrijft dat de aanpassingen omzet in aanpassingen die binnen een ander programma vergelijkbare effecten op je foto’s hebben.