De techniek van beeldschermen is nog steeds in ontwikkeling, hoe mooi de betere monitoren tegenwoordig ook al zijn. OLED laat nog even op zich wachten wegens de hoge prijs, dus is LCD voorlopig de standaard.
Kalibratie is uiteraard altijd absoluut noodzakelijk, en hoe eenvoudiger en beter die handeling kan worden uitgevoerd, hoe liever het je als gebruiker natuurlijk is. Over het witpunt bij de kalibratie is nog wel wat discussie, maar de 700-serie van LaCie gebruikt in elk geval de techniek die je in die keuze de meeste vrijheid geeft, zonder visuele beperkingen.
RGB LED
De techniek die door LaCie in de beeldschermen van de 700-serie wordt gebruikt, is niet echt nieuw. NEC was de eerste met een dergelijk scherm, Samsung kwam er later mee. En het LaCie-scherm is gebaseerd op een scherm van dat laatste merk. Waar LED-verlichting voor beeldschermen steeds gangbaarder wordt, wordt vrijwel altijd gebruikgemaakt van ‘witte’ LED’s. In principe is dan uiteraard het ideaal te kiezen witpunt voor de beeldschermkalibratie precies de kleur wit van de lichtbron. Dat geldt overigens ook voor LCD-schermen met een ander soort lichtbron.
De beperking in de keuze voor het witpunt wordt namelijk gevormd door het feit dat een aanpassing van het witpunt moet worden gedaan door een permanente filtering met behulp van de RGB-cellen in het LCD-scherm. Kies je voor een groot verschil in witpunt tussen de lichtbron en het werkoppervlak, dan moet er al heel veel door de RGB-filters worden gedaan. Er blijft dan minder speelruimte over voor het maken van kleuren.
Hier ligt het grote voordeel van deze schermen met een verzameling LED’s in de drie RGB-kleuren: in de hardware van het scherm kan de verhouding van die drie kleuren worden gekozen, zodat de lichtbron precies het witpunt oplevert dat je wilt hebben, zonder dat daarvoor de LCD-filtertjes van het scherm zelf al hoeven te worden gebruikt. Die blijven dus voor 100% beschikbaar voor het vormen van de kleuren.
Het opvallendste gevolg van deze techniek is dat een witpunt voor de kalibratie op 5000K nu tot de bruikbare mogelijkheden hoort. Deze keuze wordt al jarenlang vanuit de grafische industrie voorgesteld, soms zelfs voorgeschreven, terwijl het feitelijk toepassen van die instelling bij alle normale schermen tot een vreselijke, onbruikbare kleurweergave leidt. De achterliggende gedachte is dat dat witpunt van het beeldscherm dan precies overeenkomt met de kleur van het normlicht op wit papier, een overeenstemming die zonder meer bijdraagt aan de mogelijkheid de kleurweergave op beide media met elkaar te vergelijken.
De test van het profiel. Zichtbaar zijn de kleine afwijkingen van enkele kleuren, allemaal ruim binnen de marges. Links de vergelijking met het ISO coated profiel, dat geheel door de kleurruimte van het scherm wordt omsloten. Ook de AdobeRGB-kleurruimte valt binnen de weergave van het scherm; officieel wordt het kleurbereik van het scherm opgegeven als 123% van AdobeRGB.
Hardware
Bij het LaCie 724-scherm dat ik tot mijn beschikking had – 24″ diagonaal (er is ook een 730, die nog groter is) – hoort standaard een LaCie BlueEye-meetcel. Die lijkt uiterlijk, behalve de kleur en het logo erop, sprekend op een xRite Eye-One, en dat zal het dan ook wel zijn. De meegeleverde software verzorgt de kalibratie die, na het maken van de keuzes voor de gewenste instellingen, volledig automatisch verloopt.
Er is sprake van een echte hardwarekalibratie, waarbij alle instellingen voor het scherm in de hardware worden uitgevoerd; er worden geen aanpassingstabellen in de videokaart opgeslagen. Wanneer je de controle uitvoert en de vergelijkingen maakt met de kleurruimte van drukwerk, dan wordt duidelijk dat daar weinig op aan te merken is.
De weergave van het beeldscherm omvat alle standaard offsetkleuren, waarmee een dergelijk scherm dan ook goed te gebruiken is voor soft-proofing van de foto’s en de opmaak ten behoeve van drukwerk. Wanneer je foto’s op een goede inkjetprinter gaat afdrukken, is de vergelijking minder simpel; inkjet levert nog beduidend meer kleurruimte op. Bij een dergelijk beeldscherm is het gebruik van internet niet altijd een genoegen: de ongekalibreerde weergave van logo’s, vooral het rood, doet bijna pijn aan je ogen.
De BlueEye-meetcel, met het scherm ter controle van het profiel op de achtergrond.
Normen
Het scherm voldoet aan de normen zoals ze door diverse organisaties, zoals de UGRA, zijn opgesteld. Het heeft prettige afmetingen, 24 inch is 60 cm diagonaal, met een resolutie van 1920 bij 1200 pixels. Ik vind het exemplaar dat hier ter bespreking was, net niet zo egaal van kleur als ik zou willen: er zijn kleine afwijkingen in de egaliteit. Ik neem aan dat dat alleen voor dit exemplaar geldt, anders heeft de producent een probleem.
