Jacquie Maria Wessels is niet alleen fotografe, maar tevens sociaal psychologe. Een interessante mix en mogelijk is het die dubbele achtergrond die tot de boeiende signaleringen in dit boek heeft geleid.
Wessels richt zich in Cityscapes + Birdsmen op de Surinaamse cultuur. Maar ze geeft geen breed cultureel beeld waarin alle mogelijke kanten van het Surinamerschap naar voren komen. Ze pikte daar een paar tot de verbeelding sprekende elementen uit waarvan je je afvraagt waarom fotografen ze niet eerder hebben opgepikt.
Zo portretteerde ze Surinaamse mannen met hun zangvogels, hier in Nederland en in Suriname zelf. Daar fotografeerde ze tevens handgeschilderde advertenties als alternatief voor billboards. Beide onderwerpen worden koeltjes gefotografeerd.
Bijna alle schilderingen frontaal en vrijwel alle mannen in vergelijkbare poses en zonder al te veel expressie op hun gezicht. Het lijkt op het eerste gezicht zowel qua vorm als inhoud wat weinig, maar dit boek groeit bij herhaald kijken. Wat moeten die macho’s met die vogeltjes? Hoe sterk moet zo’n traditie zijn dat het zelfs in het koude Nederland leeft? Wat wordt er geadverteerd? We hebben hier in Nederland al lang afscheid genomen van deze manier van reclame maken.
Met weemoedzie je soms nog wat resten op oude muren. Als je de teksten en beeldtaal van de Surinaamse versies ziet, lijkt het dat ze inhaken op de tijdsgeest van toen men er bij ons mee stopte.
De tekst van Michiel van Kempen maakt veel duidelijk en zet vooral de cultuur rond de zangvogels in een breed en sfeervol beschreven kader. Achterin vinden we nog een paar foto’s van ruïnes op plantages, waarmee het boek in de context van het slavenverleden wordt gezet. Het boek is hier door Voetnoot en internationaal door Little Big Press Roma uitgebracht.
Tekst: Michiel van Kempen
Voetnoot, 22,5×24 cm, 104 blz., gebonden
Nederlandstalig, ISBN 9789078068662