Beeldbewerking is een integraal onderdeel van het hedendaagse fotografische beeld. Beeldbewerking kan niet achteraf door een willekeurige partij worden aangebracht zonder de integriteit van het oorspronkelijke werk aan te tasten. Net zomin als details op een door een architect ontworpen gebouw door een externe klusjesman kan worden aangebracht zonder de architectonische creatie te verkrachten. En net zo min als verfijnde kleurnuances op een schilderij door een huisschilder kan worden aangebracht zonder het kunstwerk geheel waardeloos te maken.
Fotografen maken tegenwoordig geen foto’s meer. Ze scheppen beelden, deels met de camera en deels via beeldbewerking op de computer. Het laatste, de bewerking, is in het digitale tijdperk een integraal onderdeel van het scheppen van fotografische beelden.
De gedachte van Sanoma dat zij het recht zouden hebben om eigenhandig door een interne ‘vakman’ beeldbewerking te kunnen toepassen getuigt van een grenzeloze arrogantie, domheid, geldgewin en een dedain voor de fotograaf als autonome schepper. Nu we de bankwereld hebben ontmaskerd als zielloze geldwolven, wordt het tijd om dit soort grote concerns te ontmaskeren. Bedrijven als Sanoma verzinnen listige wegen om de fotograaf als schepper van zijn eigen beelden, inclusief het ontvreemdbaar auteursrecht, te ontdoen van zijn autonome status. Hij wordt door handige kronkelwegen, waartoe het zich toe-eigenen van het recht tot beeldbewerking en de auteursrechtelijke gevolgen daarvan, teruggebracht van een zelfstandig ondernemer tot een slaaf.
We vieren elk jaar de afschaffing van de slavernij, maar hier wordt de kunstenaar en de beeldschepper gemaakt tot de nieuwe slaaf van het grote mediaconcern. De fotograaf moet een product leveren dat geschikt is voor een oneindig hergebruik in andere gedaanten, waarover de fotograaf geen controle heeft en waarbij hij tevens kan fluiten naar zijn auteursrechten.
De slavendrijver was gewend om zich het product dat de slaven voortbrachten toe te eigenen zonder zich te bekommeren om de humane en juridische aspecten. In de huidige mediamaatschappij waarin fotografische beelden belangrijk handelswaar zijn geworden, net als suiker en katoen drie eeuwen geleden, zijn de slavendrijvers vervangen door mediaconcerns die proberen door de mazen van de wet te glippen om zich het recht toe te eigenen die zij niet van nature hebben.
Heren van Sanoma, de slavernij is afgeschaft. De regering heeft haar spijt betuigd.
Fotografen zijn en blijven de baas over hun eigen producten!
Het begin van het stukje ging lekker. Terecht dat fotografen te allen tijde eigenaar van hun foto’s zijn en blijven. Een bedrijf als sanoma heeft natuurlijk een bedenkelijke houding naar haar leveranciers. Nu moeten fotografen het hele traject van fotografie en nabewerking in eigen huis hebben. Misschien terecht, maar in de praktijk zijn er veel collega’s niet heel goed in en is de bijdrage aan beeldbewerking in de fotografie geen positieve. Een specialist kan hier veel goed werk doen, zelfs als dat er een van sanoma is. In vroeger tijden eerden films ontwikkeld en afdrukken gemaakt door fotolaboratoria en werden door de lithograaf en de drukker foto’s in print verwerkt. Zelden werd de fotograaf naar zijn mening gevraagd, te meer omdat de specialisten de zaak tot een goed einde wisten te brengen.
Misschien moet de fotograaf een specialist blijven en zaken waarin hij niet gespecialiseerd is aan andere specialisten overlaten. Natuurlijk heeft hij het goede recht om zich op elk gebied wat hij belangrijk vindt zich te specialiseren, maar dient zich te allen tijde van zijn beperkingen bewust te blijven.
Als je als fotograaf geen of weinig kennis/zin hebt van beeldbewerking is een andere beroepskeuze wellicht op zijn plaatst! Zowel vroeger in de donkere kamer als heden met optimaal verwerking van raw bestanden is onderdeel van het vakmanschap. Welke tak van fotografie je dan ook uitoefen. Ikzelf(de fotograaf) bepaal hoe ik mijn beeld aanlever! Het is genoeg ellende dat ze doodleuk de helft van je foto afknippen bv. P.s. Ik heb het hier over beeld(ver)werking van raw, niet over beeldmanipulatie ed. Juist met de nabewerking kan je min of meer een eigen stempel op je fotografie drukken.
Fotograaf ben je. Soms is het geen keuze maar zit het in je cellen gebakken. Je moet wel. Die gedrevenheid en gaan tot het gaatje maakt dat je het beeld ziet en maakt. Dat er een beeld komt wat iets te vertellen heeft. Het heeft een ziel. Je wilt verrassen. Dit heet kwaliteit.
Je neemt een opdracht aan en neemt de verantwoordelijkheid op je. Je investeert tijd, materiaal, visie en creativiteit.
Dat laatste lijkt steeds meer common eigendom te moeten worden. Iets creeeren en ideeen hebben is maar lastig voor de omgeving. Dus moet het gratis of we beslissen met zijn allen dat het maar van iedereen moet worden?!.
Toch wel vreemd, omdat geld en economie draait op innovatie. Zonder gedrevenheid, visie en ideeen geen geld.
Ontken het hart van de creatief en je krijgt wat je verdiend … en product wat niemand waard vindt om geld aan uit te geven.
… de kat die in zijn eigen staart bijt.
Sanoma heeft het volste recht om z’n eigen beleid te maken, en iedere fotograaf heeft het recht om te bepalen of hij met Sanoma in zee gaat of niet. Zo simpel is het, en de rest is gejank van mensen die in de vorige eeuw zijn blijven hangen. Zo ook deze blog.