Oil Paradise © Ad Nuis
Met een video-installatie waarin foto’s, video’s, telefoongesprekken, tv- en radiofragmenten worden gecombineerd, biedt Nuis een scherpe blik op een van de snelst groeiende economieën en tegelijkertijd een van de meest corrupte landen aan de rand van Europa. De recente spanningen tussen de machtsblokken Europa, Rusland en de Verenigde Staten maken de tentoonstelling Oil & Paradise uitermate actueel.Het Nederlands Fotomuseum presenteert van 14 juni tot en met 31 augustus 2014 de tentoonstelling Ad Nuis | Oil & Paradise, 10 trips to Azerbaijan. Tussen 2008 en 2013 reist fotograaf Ad Nuis tien keer af naar Baku, de hoofdstad van Azerbeidzjan. Door de florerende olie-industrie kent de stad een ogenschijnlijk onbegrensde welvaart. In de voormalige Sovjetstaat legt Nuis de absurde tegenstellingen vast tussen het leven van de nieuwe rijken en van eenvoudige burgers.
Baku, de (on)begrensde stad
In 2005 raakt Nuis gefascineerd door het fenomeen dat er vanuit Azerbeidzjan een 1700 kilometer lange oliepijpleiding via Georgië naar Turkije loopt die het Westen voorziet van een miljoen vaten olie per dag. De toenmalige Turkse president Ahmet Necdet Sezer bestempelt de pijpleiding als de nieuwe zijderoute van de 21ste eeuw. De aanleg van olieplatformen en de pijpleiding is het resultaat van investeringen uit westerse landen, die om politieke belangen de toestroom van grondstoffen buiten Rusland om veilig willen te stellen. Voor Azerbeidzjan betekent deze financiële injectie dat zij de oliebronnen in de Kaspische Zee kunnen aanboren en olie kunnen omzetten in geld.
Nuis, die van huis uit geograaf is, besluit om naar Baku af te reizen om de maatschappelijke gevolgen van de olie-boom in beeld te brengen. Hij arriveert in een stad, die qua welvaart geen grenzen lijkt te kennen. Overal verrijzen megalomane kantoorgebouwen en appartementencomplexen uit de grond en de duurste modemerken hebben een winkel op de chique boulevard Neftchilar. Baku is echter afgescheiden door de ‘Belt of Happiness’, een kilometers lange muur, die het zicht ontneemt op de armoede en ecologische rampspoed buiten het centrum van de stad.
Geopolitiek
Buiten de muren van Baku blijkt een geheel andere realiteit. De bevolking leeft hier in armoede tussen de verlaten olievelden. De landschappen, arbeidsomstandigheden en woningen op het platteland steken schril af bij de luxe leefstijl die de inwoners van Baku erop nahouden. Op ironische wijze toont Nuis een onbekende schaduwzijde van de geopolitiek die tussen het Westen en Azerbeidzjan wordt bedreven. Met Oil & Paradisehoudt hij het Westen een spiegel voor hoe zij diplomatieke belangen en de mensenrechten tegen elkaar afweegt. Nuis omschrijft de situatie als “Geopolitiek die op Champions League niveau wordt bedreven”.
Tentoonstelling
De tentoonstelling Ad Nuis | Oil & Paradise past binnen de aandacht die het Nederlands Fotomuseum met regelmaat besteedt aan multimedia storytelling en andere vernieuwing in de documentaire of journalistieke fotografie.
Met een ruim dertig minuten durende video-installatie, die geëdit is door Thomas Vroege, confronteert Nuis de toeschouwer met de huidige politieke situatie in Azerbeidzjan. Zijn beelden van de stad Baku, de verlaten olievelden en de bevolking worden afgewisseld met tv- en radiofragmenten. Ook zijn er humoristische telefoongesprekken van Nuis in opgenomen die als Kuifje in de Kaukasus het Azerbeidzjaanse ‘Democratisch Instituut’ probeert te bereiken. De productie van de video-installatie en de publicatie zijn in handen van Paradox. Paradox ontwikkelt onafhankelijke projecten op het gebied van documentaire fotografie en multimedia.
Voorafgaand aan de video-installatie wordt het project geïntroduceerd met Nuis’ fotografie, dagboekfragmenten en een wandvullende landkaart, die de politiek strategische ligging van Azerbeidzjan ten opzichte van Rusland en het Westen inzichtelijk maakt.
Publicatie
Bij de tentoonstelling verschijnt een gelijknamige publicatie in de vorm van een book app, met printing on demand optie. De Oil & Paradise book app is een coproductie van Paradox en YdocPublishing en combineert de kwaliteiten van een fotoboek met de mogelijkheden van een tablet applicatie. De book app is ook op enkele iPads in de tentoonstelling te bekijken. Per 14 juni is de app verkrijgbaar in Apple’s App Store voor € 2,99.
